Frankrijk: economische landbouwcijfers 2023 en voorlopige resultaten 2024
De Franse nationale Landbouwrekenkamer is op 12 december 2024 bijeengekomen om de economische gegevens voor de Franse landbouw in 2023 en 2024 te bestuderen. Bij deze gelegenheid werden gepresenteerd: de gedetailleerde boekhoudkundige resultaten voor landbouwbedrijven in 2023, de conjunctuur in 2024 en een, in dit stadium nog voorlopige, macro-economische analyse voor 2024.
Boekhoudkundige resultaten Franse landbouwbedrijven daalden in 2023
Volgens gegevens over 2023 van het FADN [1] zijn de economische prestatie-indicatoren voor Franse landbouwbedrijven in 2023 sterk gedaald, na een historisch hoog niveau dat in 2022 werd bereikt. Het bruto exploitatieoverschot per niet in loondienst werkende daalde in reële termen met 25,7% tot een gemiddelde van € 66.450. De winst uit bedrijfsvoering vóór belastingen en bijzondere posten (EBIT) [2] per niet-salariërende werknemer (dus na aftrek van financiële lasten en afschrijvingen) daalde ook op jaarbasis (-38,8% in reële termen) en bedroeg € 36.200. Meer dan 40% van de Franse landbouwbedrijven zag hun Bruto Bedrijfswinst [3] met meer dan 30% dalen.
[1] Het Farm Accountancy Data Network (FADN) bevat gegevens over de economische resultaten van agrariërs van alle lidstaten van de Europese Unie (EU).
[2] dit is de winst voor belastingen en bijzondere posten plus het financiële resultaat (financiële baten en lasten)
[3] In Frankrijk “Excédent Brut d'Exploitation” (EBE) genoemd: de Toegevoegde Waarde minus belastingen en personeelskosten.
Dalende productiewaarde in 2023 trof bijna alle sectoren
De daling van de landbouwresultaten in 2023 is voornamelijk te wijten aan de daling van de productie voor dat jaar in waarde (-6,9% in reële termen). Met uitzondering van de varkens-, rundvee- en pluimveehouderij hebben alle sectoren te maken met een productiewaardedaling; deze daling is vooral uitgesproken in de sector granen-oliehoudende gewassen (-21,9%) en de wijnbouw (-9,0%) en kan worden verklaard door prijsdalingen, terwijl de productievolumes stegen.
Naast deze gemiddelde trends blijven de situaties echter sterk verschillen, zelfs binnen productiesectoren. In de wijnbouw bijvoorbeeld heeft bijna 40% van de bedrijven de Bruto Bedrijfswinst met meer dan 30% zien dalen, terwijl 22% van de bedrijven in diezelfde sector hem met meer dan 30% heeft zien stijgen.
Landbouwvooruitzichten voor resultaten 2024
Tegen de achtergrond van een sterke daling van de hoeveelheid geproduceerde granen, oliehoudende zaden en eiwithoudende gewassen en van de wijnproductie, als gevolg van bijzonder ongunstige weersomstandigheden, wordt verwacht dat in 2024 de bruto toegevoegde waarde tegen factorkosten per werknemer in het Franse landbouwbedrijf effectief met 7,7% zal dalen (na -9,6% in 2023).
Impact van weersomstandigheden in 2024
In 2024 bevorderden atypische weersomstandigheden de grasgroei, maar overvloedige regenval had ook een zware impact op de graanopbrengsten, met de laagste oogst in veertig jaar. De productie van oliezaden en eiwithoudende gewassen daalde ook, terwijl de aardappelproductie steeg.
De groente- en fruitproductie vertoonde tegengestelde trends, met oogsten die over het algemeen gunstig werden beïnvloed door het weer voor fruit, maar duidelijke dalingen voor bepaalde variëteiten en een algemene stijging van de producentenprijzen voor verse groenten.
In de wijnsector liepen de oogsten in alle regio's sterk terug als gevolg van ongunstige weersomstandigheden, terwijl de wijnexport in volume en waarde daalde en de producentenprijzen bleven dalen.
Sterke contrasten tussen productie en markten
De dierlijke productie liet gemengde resultaten zien, met een opleving van de volumes voor melkinzameling en de pluimvee-industrie, maar dalingen voor runderen en schapen.
De prijzen van landbouwproductiemiddelen bleven dalen, met name die van meststoffen en diervoeder, hoewel ze zich aan het eind van het jaar stabiliseerden.
Tot slot daalt het Franse agrofood overschot als gevolg van de afname van het overschot met derde landen en van de problemen bij de export van verwerkte producten. In de eerste tien maanden van 2024 stegen de prijzen van landbouwproducten met in totaal +3,0%.
Macro-economische voorspellingen 2024
De verwachting is dat de totale plantaardige productie in waarde zal dalen met 13,1% (na -5,8% in 2023), als gevolg van een daling van zowel de volumes als de prijzen. De daling van de opbrengsten, in combinatie met een daling van het areaal, heeft geleid tot een zeer sterke daling van de productie van zachte tarwe (-30%). De oogsten van oliezaden en eiwithoudende gewassen zijn ook sterk gedaald, net als de druivenoogst, als gevolg van slechte weersomstandigheden. Bovendien houden de grote mondiale voorraden de graanprijzen laag, terwijl een ontoereikende vraag de wijnprijzen drukt. De stijging van het volume en de prijs van de groente-, fruit- en aardappelproductie heeft deze dalingen niet gecompenseerd. De waarde van de dierlijke productie daalt ook, maar minder sterk (-1,4% na +4,9% in 2023).
Volgens de eind november opgestelde prognoses zal de totale waarde van de Franse landbouwproductie in 2024 opnieuw dalen (-7,5% na -1,5% in 2023).
Het intermediair verbruik [1] daalt ook in waarde (-8,0% na +1,3%). De prijzen, die in 2023 hoog waren gebleven, dalen in 2024 met 10,2%, terwijl de volumes licht toenemen (+2,6%). Vooral de prijzen voor diervoeder, meststoffen en bodemverbeteraars dalen sterk.
Tegen deze achtergrond van dalende productie en kosten zal de bruto toegevoegde waarde van landbouw in 2024 met 6,6% omlaaggaan. En de bruto toegevoegde waarde tegen factorkosten per werknemer (die het inkomen uit landbouwproductiefactoren meet), zal naar verwachting in 2024 reëel met 7,7% dalen (dat was - 9,6% in 2023). Dit is met de exploitatiesubsidies exclusief productieheffingen meegerekend. De brutowinst per werknemer in de landbouw zal in reële termen naar verwachting met 10,2% dalen in 2024 (na -13,6% in 2023), dus na aftrek van huurlasten, lonen en rentebetalingen.
[1] Dit zijn de goederen en diensten die tijdens het productieproces worden getransformeerd of volledig worden verbruikt.