Frankrijk: start werkzaamheden voor Pact voor de toekomst van de Franse landbouw
De populatie Franse boeren is sterk vergrijsd. Zo zal over 10 jaar 1/3 van de agrariërs de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt, ca. 166.000 mensen. Er leven grote zorgen over de overname van bedrijven waar geen natuurlijke opvolger voor is.
President Macron had daarom op 9 september van dit jaar aangekondigd dat er gewerkt zou worden aan een ‘Pact’ voor de toekomst van de Franse landbouw (officieel: Pacte d’orientation et d’avenir agricoles), met als speerpunten: opleiding en training van boeren, bedrijfsovername, vestiging en ecologische transitie (verduurzaming en klimaatbestendigheid). Dit Pact zou dan weer aanleiding zijn voor een nieuwe wet waar dit in wordt geregeld. Zie ook een eerder artikel op deze website via de link onderaan dit artikel.
Het blijkt steeds moeilijker te zijn om nieuwe werknemers aan te trekken in de landbouw, terwijl de vraag alleen maar toeneemt. Om dit te keren worden een aantal zaken van groot belang geacht: de mogelijkheden tot scholing, de garantie van een redelijk inkomen, het vermogen om zich aan te passen aan de veranderende vraag van consumenten en aan klimaatverandering.
Op 7 december werden de werkzaamheden om tot een Pact te komen officieel afgetrapt door de regering, de regionale autoriteiten en de relevante stakeholders. De discussies om tot een Pact te komen zullen zowel op nationaal als op regionaal niveau plaatsvinden. Het Pact moet er voor de zomer van 2023 liggen, en de nieuwe wet die daar uit voortvloeit moet ook voor de zomer van 2023 in het Parlement liggen.
Inrichting werkzaamheden
Het Franse Ministerie van Landbouw en Voedselsoevereiniteit voert de regie over de werkzaamheden op nationaal niveau, op regionaal niveau zijn dat het ministerie en de regionale autoriteiten samen. De regionale ‘Chambres d’agriculture’ (publiek-private landbouworganisaties die op regionaal niveau actief zijn) zullen in de praktijk de werkzaamheden regionaal organiseren.
De stakeholders die nationaal deelnemen aan de werkzaamheden zijn de vertegenwoordigers van de primaire sector, van de verschillende ketens, van de wereld van onderwijs en training, organisaties die advies geven bij vestiging en andere maatschappelijke organisaties. Werkgroepen zullen worden gevormd op drie thema’s: (1) opleiding, training en professionele oriëntatie, (2) vestiging en bedrijfsovername, en (3) agro-ecologische transitie (verduurzaming) en klimaatadaptatie. Deze werkgroepen zullen op 9 januari van start gaan, en moeten ieder eind mei hun rapport opleveren.
Voor de werkzaamheden op regionaal niveau geldt dat de samenstelling van de regionale werkgroepen meer flexibel zal zijn en in overeenstemming met de lokale omstandigheden. De verschillende Chambres d’agriculture bepalen de samenstelling samen met de regionale autoriteiten. Daarbij zal ook veel aandacht zijn voor best practices en lokale voorbeelden. Per regio zal een rapport worden opgeleverd, met veel aandacht voor de diversiteit. Eind april moeten de werkzaamheden op regionaal niveau zijn afgerond. De resultaten kunnen dan in mei worden meegenomen in de nationale werkgroepen.
Bovendien zullen in februari in elke regio lokale gemeenschappen en bewoners worden geraadpleegd via een lokale groene onderwijsinstelling. Ook zal er in januari een internetconsultatie starten voor het brede publiek. Tenslotte zal er in januari een enquête worden uitgezet bij leerlingen en studenten van groene onderwijsinstellingen om hun eigen visie en verwachtingen over opleiding en beroep mee kunnen nemen.
Voor de werkzaamheden op nationaal en lokaal niveau zijn de nodige tools (documenten) uitgewerkt, zodat er handvaten zijn om tot een goed proces en resultaat te komen. Zo is er ook een ‘consultatiekit’ ter beschikking voor de deelnemers aan de werkgroepen.
Follow-up
Op basis van al deze resultaten wordt in juni 2023 door het Franse Ministerie van Landbouw en Voedselsoevereiniteit een voorstel voor een Pact opgesteld, evenals een voorstel voor de bijbehorende wet.