Frankrijk test vaccins tegen vogelgriep op eenden
In verband met het enorme aantal uitbraken van vogelgriep van de afgelopen paar jaar, heeft de Franse overheid groen licht gegeven voor het starten met testen van vaccins op eenden in veldproeven.
Deze vaccins worden ontwikkeld door twee laboratoria: Ceva Santé Animale en Boehringer Ingelheim. De testen vinden plaats op zes eendenbedrijven verdeelt over de departementen Gers, Les Landes, de Dordogne en de Tarn.
Hoop voor de sector
Sinds mei testen het Franse laboratorium Ceva Santé Animale en het Duitse Boehringer Ingelheim twee vaccins op duizenden eenden, allen op bedrijven in Zuid-West-Frankrijk . Dit zijn vaccins gebaseerd op respectievelijk boodschapper-RNA en eiwitten. Zij zijn gebaseerd op het antigene eiwit hemagglutinine van het vogelgriepvirus.
De operatie wordt uitgevoerd door de Nationale Veterinaire School van Toulouse en het Nationaal Agentschap voor voedsel-, milieu- en arbeidsveiligheid (Anses). De kosten, geraamd op 2,3 miljoen euro, worden gedeeld door de staat en vier regio's, met een bijdrage van het ‘Comité interprofessionnel des palmipèdes à foie gras’ (de sectororganisatie voor de productie van Foie Gras) en de 2 laboratoria.
Ceva Santé Animale is vol vertrouwen na de eerste proeven. "Op onze drie criteria, namelijk bescherming tegen symptomen, vermindering van de uitscheiding en de mogelijkheid om gevaccineerde dieren te onderscheiden van besmette dieren [...], zijn de resultaten er", verzekerde de CEO van het bedrijf, Marc Prikazsky, onlangs de Franse krant Le Figaro. Maar de resultaten van het experiment zullen pas later deze herfst bekend zijn.
De infectie stoppen
Als het vaccin succesvol is, zal het naar verwachting niet voor de herfst van 2023 op boerderijen beschikbaar zijn. Het moet doeltreffend zijn tegen de ziekte, maar ook tegen besmetting, om de verspreiding van het virus te stoppen.
"De innovatieve technologie van deze kandidaat-vaccins zal het testen op de mogelijke circulatie van pathogene virussen in gevaccineerde dieren vergemakkelijken," legt Jean-Luc Guérin, hoogleraar aviaire pathologie aan de nationale diergeneeskundige school van Toulouse en hoofd van de vaccinatieproeven, uit.
"We moeten vermijden gezonde dragers te creëren, waardoor het virus zou kunnen evolueren naar meer virulente vormen, of zelfs in staat zou zijn mensen op lange termijn te besmetten.”
Europese regels
Een andere voorwaarde is dat er Europese regels moeten komen voor vaccinatie tegen vogelgriep.
Emmanuelle Soubeyran, adjunct-directeur-generaal Voeding van het ministerie van Landbouw en tevens Chief Veterinary Officer, zegt in dit verband: "Aan het eind van het jaar of begin 2023 moet een ontwerp voor een Europese verordening worden gepubliceerd".
Vervolgens moet de nationale vaccinatiestrategie worden bepaald: welke diersoorten (kippen, eenden, enz.), welke regio's, welk vaccin, welke vaccinatiestrategie, etc... Aanvankelijk zou het vaccineren beperkt kunnen blijven om rekening te houden met de kosten van het vaccin, die nog niet zijn vastgesteld. De Anses zal in het voorjaar een strategie voorstellen.
Ten slotte moet ervoor worden gezorgd dat importerende landen, gevaccineerde dieren of producten daarvan accepteren. Momenteel weigeren de Verenigde Staten, Canada, Japan en verschillende Aziatische landen gevaccineerde dieren of producten toe te laten vanwege het risico van invoer van het influenzavirus. "De Europese Unie heeft gevraagd de kwestie te bespreken op de volgende conferentie van de Wereldorganisatie voor diergezondheid in oktober op Sicilië", voegt Emmanuelle Soubeyran eraan toe.
Overtuigen van importeurs
Het vaccineren van eenden zou een verandering van strategie zijn, nadat de nadruk tot nu toe was gelegd op bioveiligheid (met name hygiënische maatregelen). Tot nu toe waren grote delen van de eendensector geen voorstander van vaccineren omdat dit de deur voor export zou sluiten. Na de laatste verwoestende crisis in 2021-2022 is hun standpunt gewijzigd, maar zij wachten op garanties voor de invoerende landen, die tot dusver terughoudend zijn geweest.
Emmanuelle Soubeyran:
“We hebben in 2021 en 2022 in Frankrijk 19 miljoen vogels moeten ruimen en de compensatie zal bijna 1 miljard euro kosten. Ik denk dus dat vaccinatie een aanvullend bestrijdingsinstrument moet zijn, ook al moeten we de bewaking en de bioveiligheid op de bedrijven blijven ontwikkelen. De vaccinatie zou moeten worden uitgebreid tot andere diersoorten. Nederland doet proeven met kippen en Italië met kalkoenen.”
Jean-Luc Guérin stelt in dit verband:
"De resultaten van de verschillende proeven zouden ongetwijfeld kunnen worden samengevoegd om een geheel van gegevens te verkrijgen waarmee een meer globale vaccinatiestrategie zou kunnen worden ontworpen".