Anno 2020 beslaat de landbouw nog steeds de helft van het Franse oppervlak
Resultaten landbouwtelling Frankrijk tonen dat ondanks de vergrijzing en de terugloop van aantal agrarische bedrijven het landbouwareaal gelijk is gebleven en de professie zich professionaliseert
Landbouw beslaat de helft van Frankrijk
Hoewel het aantal agrarische bedrijven sinds 2010 met ongeveer 100.000 bedrijven is afgenomen, beslaat de landbouw nog steeds de helft van de oppervlakte van Frankrijk. Dat is slechts 1% minder dan 10 jaar geleden. De grootte van landbouwbedrijven neemt dus toe! De gemiddelde omvang van de bedrijven, 69 ha, blijft echter kleiner dan in veel andere Europese landen, bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk 81 ha en Denemarken 79 ha. Deze stabiliteit van het landbouwareaal vormt de sterke agrarische identiteit van Frankrijk, zowel voor wat betreft de veelzijdigheid van de voedselproductie als die van zijn landschap.
Een paar gegevens op een rijtje
- 26,7 miljoen ha, d.w.z. bijna 50% van het totale grondgebied, betreft landbouwgrond.
- Er zijn 389.000 landbouwbedrijven in Frankrijk.
- 69 ha gemiddeld per bedrijf .
In Frankrijk is de toename van de oppervlakte van bedrijven groter voor veehouders dan voor bedrijven die gespecialiseerd zijn in plantaardige productie. Zo neemt de gemiddelde oppervlakte van de melkveebedrijven tussen 2010 en 2020 toe van 78 naar 106 ha, die van rundveebedrijven (vleesvee) van 65 naar 85 ha, en die van de graan- en zaadproducenten van 80 naar 96 ha.
Een gediversifieerde landbouw waarbij de plantaardige productie de hoofdmoot wordt
In 2020 zijn 52% van de landbouwbedrijven gespecialiseerd in de productie van plantaardige gewassen, tegenover 45% in 2010.
Geconstateerd werd dat in de afgelopen 10 jaar het aantal gespecialiseerde bedrijven in plantaardige productie minder sterk afnam dan het geval was voor het totale aantal bedrijven (-9% in plaats van -21%), ondanks een daling in de wijnbouw en de fruitteelt. Het aantal tuinbouwbedrijven en bepaalde akkerbouwbedrijven is in de afgelopen tien jaar toegenomen
.
Menselijke schaal, landbouwbedrijven die familiebezit blijven
- 759.000 mensen zijn permanent werkzaam op boerderijen (583.000 voltijdse vaste banen)
- Dit betekent een daling van 12% in 10 jaar tijd
- 1 op de 4 boerderijen wordt gerund door een vrouw
- Meer dan 1/4 van de agrariërs is 60 jaar of ouder (+ 5 % in 10 jaar tijd)
- Meer dan de helft van de agrariërs heeft een diploma dat ten minste gelijk is aan het eindexamen
Het aandeel van de landbouwondernemers en mede-bedrijfsleiders blijft stabiel, maar het aantal meewerkende gezinsleden daalde. Het aantal vaste werknemers die niet tot het gezin behoren, nam toe. Het aantal seizoenarbeiders bleef gelijk en de inhuur van extern personeel is de afgelopen 10 jaar stabiel gebleven (56%).
Frankrijk kent een verhoogde professionalisering van de landbouwberoepen. Het opleidingsniveau van landbouwondernemers en mede-bedrijfsleiders is tussen 2010 en 2020 enorm gestegen. 55% van hen heeft een diploma dat ten minste gelijk is aan het middelbare school eindexamen, tegen 38% in 2010. Ook is het aantal afgestudeerden in hoger agrarisch onderwijs nu 27%. Dit was 17% in 2010.
De plaats van vrouwen in Frankrijk
Het aantal vrouwelijke ondernemers in de landbouwsector stabiliseerde zich de afgelopen tien jaar rondom 27%. Dit betekent dat zo`n 130.068 vrouwen in 2020 hoofd- of medebeheerder zijn van een landbouwbedrijf.
Deze cijfers tonen volgens de Franse overheid aan dat landbouwberoepen aantrekkelijker moeten worden gemaakt voor vrouwen. Dit vereist ook meer erkenning van hun werk, maar ook meer aandacht voor de balans werk/privé.
De Franse landbouw bereidt zich voor op generatiewisseling
Hoewel het aantal nieuwe intreders stabiel is gebleven, is er nog steeds een tekort van 7.000 bedrijfsopvolgers per jaar. 58% van de boeren zijn ouder dan 50 jaar, in 2010 was dat nog 52%. Positief en bemoedigend is dat het percentage landbouwers jonger dan 40 jaar in tien jaar tijd niet is gedaald.
Productie onder kwaliteitslabels en lokale productie groeien
Meer dan een derde van de landbouwproductie valt onder officiële kwaliteitslabels, dat zijn zo`n 106.000 landbouwbedrijven. Het gaat hierbij om kwaliteitslabels als de zogenaamde BIO-label, Label Rouge, beschermde herkomst, etc…
Dit cijfer gaat gepaard met de groei van de biologische landbouw. Deze is in tien jaar tijd met 160% toegenomen, met meer dan 47.000 landbouwbedrijven (d.w.z. 12% van de Franse landbouwbedrijven).
Biologische landbouw
Het aantal biologische landbouwbedrijven kende een verdrievoudiging van 4 tot 12 % in 10 jaar tijd:
- 47.091 biologische landbouwbedrijven in 2020, d.w.z. 12% van de Franse landbouwbedrijven
- 61 Hectare gemiddeld voor een biologisch landbouwbedrijf (t.o.v. 69 ha voor alle bedrijven)
- Met meer dan 47.000 biologische boerenbedrijven in 2020 bedraagt de toename in 10 jaar tijd 162%. Ter vergelijking: in Duitsland was dat over dezelfde periode een stijging van 60%
- In totaal 12% van de agrarische bedrijfsleiders boert biologisch. Gemiddeld zijn zij jonger en beter opgeleid dan de anderen
- 27% van hen is jonger dan 40 jaar, tegen 17% in de conventionele landbouw
- 47% van hen heeft een hoger onderwijsdiploma, tegen 25% in conventionele landbouw
Haute Valeur Environmentale
Kenmerkend voor de afgelopen 10 jaar is ook de introductie en groei van het Haute Valeur Environmentale label (HVE – zie ook link artikel ABB onderaan het artikel).
Meer dan 25 500 landbouwbedrijven dragen nu HVE-keurmerk, d.w.z. 7% van het totale aantal landbouwbedrijven. Beschikbaar sinds 2014, is het label sindsdien snel gegroeid, vooral in de wijnbouw.