Ethiopië: Zuivelreus die aan het ontwaken is
De zuivelsector is door de Ethiopische regering aangewezen als een strategische sector. Ze hoopt zowel lokale als buitenlandse investeringen aan te trekken. Op deze wijze hoopt Ethiopië de zuivel- ontwikkeling te stimuleren en de situatie rond voedselzekerheid en gezonde voeding te verbeteren. Binnen het lopende SNV Bridge Zuivelprogramma wordt naast aandacht voor kleine boeren nu ook volop ingezet op de meer gespecialiseerde commerciële melkveehouders en zuivelverwerkers. Een interessante trend waar ook het Nederlands agrarische bedrijfsleven haar voordeel mee kan doen.
Zuivel Webinar
Op 9 september jl. organiseerde het Landbouwteam van de Nederlandse ambassade in Addis in nauwe samenwerking met de nieuwe TRAIDE Foundation, een Webinar over Zuivel in Ethiopië. Ruim 60 deelnemers sloten aan om geïnformeerd te worden over de ontwikkelingen, kansen en uitdagingen in de Ethiopische zuivelketen. Zo werden de resultaten en conclusies gepresenteerd van een Zuivel Business Opportunity Report (BOR) en werd een Video gelanceerd over de huidige situatie en toekomstige verwachtingen en mogelijkheden in de zuivel sector in Ethiopië. De BOR en Video zijn beide beschikbaar door de volgende links te openen en te downloaden.
Business Opportunity Report
Ethiopië telt ruim 15 miljoen melkkoeien en circa 98% van de productie wordt geleverd door kleine boeren (smallholders). Vermeldenswaard is de inzet van de Landbouwafdeling van de ambassade op de 2% meer gespecialiseerde commerciële melkveehouders (zie volgende paragraaf). Verder telt het land circa 40 zuivelverwerkers. De Ethiopische zuivelsector is geconcentreerd in een 14-tal zuivelclusters, waarvan vier elk gelegen in de Oromia, Amhara en Tigray regio’s en 2 clusters in het zuidelijk gelegen SSNP.
Er is een groot verschil tussen het aanbod en de vraag naar zuivel in Ethiopië. Bovendien laat de kwaliteit over het algemeen erg te wensen over. De consumptie per hoofd van de bevolking in Ethiopië bedraagt circa 20 liter, terwijl in Oeganda en Kenia consumptie van zuivel rond de 65 respectievelijk 115 liter schommelt. De relatief lage consumptie in Ethiopië is deels te verklaren door het vasten binnen het Orthodoxe geloof. In deze periode worden vlees, zuivel en eieren vermeden. Desalniettemin is de verwachting dat de consumptie van zuivel de komende jaren zal stijgen naar gemiddeld 28 liter per inwoner. Met een bevolking van ruim 115 miljoen, betekent dit dat de vraag naar melk en zuivelproducten aanzienlijk zal stijgen. Voor meer details over de Ethiopische zuivelketen wordt verwezen naar bovenstaande link naar het Business Opportunity Report.
Prioriteiten Ethiopische overheid
De Ethiopische regering heeft in 2020 haar nieuwe nationale strategie gelanceerd voor de periode tot 2030. Zo is het streven om de melkproductie in 10 jaar te verhogen van 4,7 miljoen naar ruim 10 miljoen ton in 2030. Verder de verhouding smallholder / commerciële bedrijven te beïnvloeden, ten voordele van het aantal gespecialiseerde melkveebedrijven, de beschikbaarheid van veevoeder te verhogen zowel qua volume als kwaliteit en de melkopbrengst te vergroten door het aandeel van geïmporteerd hoogwaardig fokmateriaal te promoten van circa 3 naar 17 procent. Bovendien dient er meer aandacht te komen voor een betere diergezondheid van veestapel en aanverwante diensten.
In Ethiopië loopt een door de Nederlandse overheid gefinancierde meerjarig ‘Bridge’ programma met als doel de Ethiopische zuivelsector te ondersteunen. Naast inzet op smallholders in het kader van voedselzekerheid, wordt ook extra inzet gepleegd op meer gespecialiseerde en commerciële melkveehouders. In de zomer van 2021 werd het nieuwe “Commercial Dairy Farmers Program” gelanceerd. Een groep van 150 à 200 melkveebedrijven die geïnteresseerd is in verdere groei wordt benaderd en gevraagd waar hun behoefte aan kennis, input, technologie en diensten ligt. Het idee is om deze melkveehouders vervolgens gedurende een bepaalde periode tijdelijk te ondersteunen. Op deze wijze wordt getracht een efficiënte en commerciële zuivelsector in Ethiopië te creëren.
Kansen bedrijfsleven
Refererend aan de resultaten van de BOR-Zuivel Ethiopië en het “Commercial Dairy Farmers Program”, kan worden geconcludeerd dat er kansen in Ethiopië zijn voor het Nederlands agrarische bedrijfsleven. Deze kansen liggen vooral op het terrein van diervoeder productie, diergezondheid, fokmateriaal, logistiek (o.a. koeling), machines en zuivelapparatuur en houdbare zuivelproducten.
Daarbij dient wel opgemerkt te worden dat het tekort aan harde valuta (forex) in Ethiopië een beperkende factor is om producten te kunnen importeren of diensten te ontvangen.
Africa Livestock Exhibition & Congres
In de week van 28 oktober 2021 wordt in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba de “African Livestock Exhibition and Congress” (ALEC) georganiseerd. De jaarlijks gehouden veehouderijbeurs is één van de grootste agrobeurzen in de Oost-Afrikaanse regio. De ALEC trekt vele regionale en internationale bezoekers en standhouders, waaronder Nederlandse. Tijdens de ALEC worden ook diverse sessies georganiseerd over praktijkgerichte thema’s waaronder diervoeder, genetica, diergezondheid en melkkwaliteit. Bij voldoende interesse worden daarnaast match making sessies met potentiele business partners in Ethiopië georganiseerd en een zuivel businesstour buiten Addis voor Nederlandse deelnemende bedrijven.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de Landbouwraad op de Nederlandse ambassade in Addis (email: add-lnv@minbuza.nl en tel. +251 113170360).
LAN-Addis Abeba, 23 September 2021
