Landbouwraad Brouwer: ‘Voedselzekerheid staat voorop in Ethiopië’
Meeuwes Brouwer was landbouwraad op de Nederlandse ambassade in Moskou en heeft sinds augustus dezelfde functie in Addis Abeba, hoofdstad van Ethiopië. Een enorme overgang, beaamt hij. Tegelijkertijd ziet Brouwer een opvallende gelijkenis. De agrarische sectoren die perspectief hebben, zijn in de twee landen dezelfde: tuinbouw, zuivel en pluimvee.
Nederlandse bedrijven die in deze drie sectoren in Ethiopië actief zijn, kwam hij ook tegen in Rusland. “Of het nu gaat om zaadveredelaars of toeleveranciers van zuivel- en pluimveetechnologie, ik zie dezelfde bedrijven voorbijkomen. Ik ken het netwerk al. Dat is reuze handig.”
Jonge bevolking
Natuurlijk zijn er meer verschillen tussen Rusland en Ethiopië dan overeenkomsten. “Als je hier op straat loopt, valt onmiddellijk op dat de bevolking gemiddeld erg jong is, veel jonger dan in Moskou. Zo’n 70% van de ruim 115 miljoen inwoners van dit land is jonger dan 30 jaar. Dat percentage neemt komende jaren toe, want de bevolking groeit snel. De verwachting is dat het inwonertal komende 10 jaar groeit naar 130 miljoen. Logisch is dan ook dat het thema voedselzekerheid topprioriteit heeft. Ook bij de activiteiten van mijn landbouwteam komende jaren.”
Vierde keer landbouwraad
Brouwer is een van de meest ervaren landbouwraden van het ministerie van LNV. Hij was dat in Boekarest (werkgebied Roemenië, Bulgarije en Griekenland), in Kiev (Oekraïne) en in Moskou met als werkgebied Rusland, Wit-Rusland, Kazachstan, Oezbekistan, Armenië en Kirgizië.
Tussen twee uitzendingen in was hij 4 jaar Chief Phytosanitary Officer op het ministerie in Den Haag. “Als landbouwraad ben ik steeds actief geweest in Oost-Europa en Eurazië. Altijd heb ik gezegd: als een soortgelijke baan vrijkomt in Afrika of Azië dan solliciteer ik onmiddellijk. Het heeft zo mogen lopen en nu zit ik dus in Addis Abeba. Geweldig! Ik woon in het huis van mijn voorganger Niek Bosmans die landbouwraad is geworden in Zuid-Afrika.”
'Ik geloof in de transitie in het buitenlandse beleid van Nederland: van ontwikkelingssamenwerking naar handel'
Hiërarchische structuur
Hij ziet trouwens nog een overeenkomst tussen Rusland en Ethiopië. “In beide landen is sprake van een top-downstructuur. Besluiten worden op het hoogste niveau genomen en lagere overheden moeten deze uitvoeren. Decennia geleden heeft de Sovjet-Unie hier veel invloed gehad. Dat zie je nog terug in de hiërarchische overheidsstructuur. Ik geef daar geen oordeel over, maar het beïnvloedt wel mijn werk. Om dingen voor elkaar te krijgen voor de Nederlandse agrofoodsector is het nodig om te netwerken in de hoogste regionen.”
Klimaatverandering
Terwijl in zijn vorige werkgebied de agrarische sector erg grootschalig is georganiseerd, wordt de landbouw in Ethiopië gedomineerd door kleine boeren. Verhoging van de voedselproductie is noodzakelijk en tegelijkertijd een enorme uitdaging mede vanwege de klimaatverandering en sprinkhanenplaag. Landbouw is een van de belangrijkste economische sectoren in dit land, zegt Brouwer. “De overheid zet daar vol op in. Het voeden van de eigen bevolking staat voorop, maar ook is de wens om landbouwproducten te exporteren om zo harde valuta binnen te krijgen en extra werkgelegenheid te creëren. De grote donoren en NGO’s zijn hier allemaal aanwezig en vaak actief in landbouwprojecten. Het Ethiopische ministerie van Landbouw lanceert binnenkort een nieuwe Landbouw Strategie voor tien jaar. Ik onderzoek of er mogelijkheden voor Nederland zijn om hier bij aan te sluiten.”
Lees verder onder foto
-
Tuinbouw in Kunzila
Voedselverliezen
De landbouwraad wil zich komende jaren vooral richten op de sectoren tuinbouw, zuivel en pluimvee. Daarnaast wil hij activiteiten ontplooien in een thema dat alle landbouwsectoren overstijgt, namelijk agrologistiek. “Er gaat enorm veel voedsel verloren in de keten. Terugdringing van die verliezen leidt onmiddellijk tot meer voedselzekerheid. Nederlandse bedrijven en kennisinstellingen lopen hierin voorop qua kennis en technologie. Ik leg nu contacten met de Wereldbank, FAO en de EU-delegatie om te onderzoeken welke ondersteunende rol Nederland kan spelen bij het verbeteren van de logistiek in de keten.”
Van ontwikkelingssamenwerking naar handel
Brouwer gelooft in de transitie in het buitenlandse beleid van Nederland: van ontwikkelingssamenwerking naar handel. “Laat ik een voorbeeld geven. Om de landbouwproductie te verhogen, is hoogwaardig uitgangsmateriaal nodig. Nederlandse zaadbedrijven zijn daar uitermate goed in. Zij gaan investeren in dit land als hun kwekersrechten goed zijn beschermd en het testen en registeren van nieuwe variëteiten transparant en soepel verloopt. Ik kan daar een rol bij spelen door te overleggen met de autoriteiten hier. Commerciële handel komt niet alleen deze bedrijven ten goede, maar ook de positie van de kleine boeren.”
Risicofactoren
Hij is ervan overtuigd dat de Nederlandse agrofoodsector een grote rol kan spelen in Ethiopië. Dat doet de sector trouwens al. Tegelijkertijd ziet hij enkele risico’s. Bijvoorbeeld op het terrein van de belastingen en landgebruik. Brouwer ziet het als zijn taak om bedrijven hierin de weg te wijzen, zodat zij niet voor verrassingen komen te staan.
Het grote aantal etnische groepen in Ethiopië, zo’n tachtig, is een andere risicofactor. Brouwer: “Die diversiteit leidt af en toe tot spanningen. Bijvoorbeeld rond verkiezingen. Sociale onrust heeft impact op buitenlandse investeringen. Als landbouwraad heb ik daar geen invloed op; ik kan wel bedrijven ondersteunen als dat nodig is.”
Contactgegevens
Landbouwraad: Meeuwes Brouwer
E-mail: add-lnv@minbuza.nl
Twitter: @AgriEthiopia