Nederlandse kennis kan Ethiopië meer zelfvoorzienend maken
Ethiopië heeft de potentie om de graanschuur van Afrika te worden, maar om de mogelijkheden te benutten, moet er nog veel gebeuren. In samenwerking met Nederlandse bedrijven en organisaties wordt er hard aan de weg getimmerd. Het delen van kennis en technologieën kan de komende jaren cruciale ontwikkelingen stimuleren.
Als je een Ethiopische taxichauffeur vraagt wat hij over Nederland weet, krijg je soms onverwachte antwoorden. Vaak kennen ze Robin van Persie, Ruud van Nistelrooy of Marco van Basten wel, maar steeds vaker hoor je “the Netherlands; good milk” als antwoord. Wellicht is dit indicatief voor de toenemende Nederlandse agrarische kennis in Ethiopië en de toepassing daarvan. Onder Ethiopische boeren staan de Nederlandse Holsteins inmiddels bekend om de hogere kwaliteit en kwantiteit melk dan van de lokale Zeboe-koeien. Maar behalve onze kennis in melkveeteelt, wordt er op meerdere vlakken gewerkt aan het verhogen van de productiecapaciteit en -kwaliteit van de Ethiopische landbouwsector.
Lees verder onder foto
Graanschuur
Ethiopië heeft de potentie om de graanschuur van Afrika te worden. Het land heeft volgens sommigen bronnen (FAO, 2017; UNDP, 2018) de grootste veestapel van Afrika - om en nabij de 60 miljoen dieren - en is in de regio een van de weinige landen met een stabiel klimaat en voorspelbaar regenseizoen. Grote delen van het land zijn vruchtbaar en 80% van de bevolking werkt in de landbouw. Toch staat het land meer bekend om haar historische hongersnoden en droogte, dan als een potentieel agrarisch paradijs. Ethiopië importeert nog steeds meer dan de helft van haar eten en een groot deel van de boeren zijn klein en alleen zelfvoorzienend.
Meer zelfvoorzienend worden
Ethiopië zou dus veel kunnen leren van de Nederlandse agrarische sector, die op veel vlakken toonaangevend is. En dan niet alleen op het gebied van techniek en productiekwaliteit, maar ook qua organisatiestructuren en op bestuurlijk vlak. Door het toepassen van Nederlandse kennis kan Ethiopië meer zelfvoorzienend worden en minder afhankelijk zijn van (voedsel)importen, één van de prioriteiten van de Ethiopische overheid. Daarnaast is de verhoging van efficiëntie in de landbouw historisch gezien een eerste stap richting verdere economische ontwikkelingen.
Ook met het oog op het tegengaan van klimaatverandering en het behalen van de Sustainable Development Goals van de VN biedt agrarische kennisdeling kansen voor beide landen. De aanpak van klimaatverandering en het verminderen van uitstoot vraagt om een verschuiving naar efficiëntere, duurzamere en lokale productieketens. Het ministerie van LNV is, samen met het Ministerie van Buitenlandse Zaken, nauw betrokken bij het assisteren van organisaties en projecten die de productiecapaciteiten in ontwikkelende landen proberen te verbeteren, zo ook in Ethiopië.
ENTAG steunt innovaties
ENTAG, de Ethiopia-Netherlands Trade for Agricultural Growth, is onderdeel van een samenwerkingsproject tussen de Nederlandse Ambassade in Addis Ababa en Wageningen Universiteit & Research. Dit project ondersteunt innovatieve bedrijven en ondernemers in de Ethiopische agrosector met technische assistentie, financiële instrumenten en subsidies.
Eén van deze instrumenten, een innovatiefonds dat subsidies tot € 25.000 verstrekt, stimuleert lokale ondernemers om hun innovatieve technologieën door te ontwikkelen en onder kleine boeren aan de man te krijgen. Het fonds bestaat sinds 2016 en loopt in de zomer van 2020 af. In die tijd heeft ENTAG verschillende succesvolle ondernemingen geholpen en opgeschaald.
Een voorbeeld is Kifle Bulo Apple Seedling Producer (KBASP), een appelproducent die zijn surplus aan land gebruikt om groen veevoer te produceren voor levering aan kleine veehouders rondom Addis Ababa. Het bewustzijn over de slechte veevoeding in het gebied is een door ENTAG vaak belicht probleem. Doordat veel melkvee het verkeerde of slecht voer krijgt, is de kwaliteit en kwantiteit van melk ver beneden peil. In de melk zit zelfs Aflotoxine - een giftige, kankerverwekkende stof. Aanlevering van vers, groen veevoer moet dit probleem verhelpen.
Agriterra traint landbouwers en adviseert melkveehouders
Dit jaar heeft Agriterra, specialist in de internationale ontwikkeling van coöperaties, hun expertise gedeeld met de Merkeb Union, een boerencoöperatief uit Bahir Dar. Om de potentiële voordelen en mogelijkheden van landbouwmechanisatie voor de coöperatie te benadrukken, werden er trainingen gegeven en werd een businessmodel ontwikkeld. Lokale boeren gebruiken eeuwenoude ploegmethodes om hun land te bewerken. Door het gebruik van tractoren kunnen ze de opbrengst van hun oogst en inkomen verhogen. Om de investeringen hierin mogelijk te maken, adviseerde Agriterra verdere verbeteringen van de organisatie en het management van de coöperatie.
Ook verleende Agriterra de afgelopen jaren assistentie aan de Cher-Cher Farmers Cooperatives Union. Deze coöperatie van melkveehouders wilde Nederlandse Holsteins importeren om de melkproductie van hun coöperatie-leden te verhogen. 100% Holsteins zijn echter vatbaar voor lokale ziektes, dus stelde Agriterra een kruising voor tussen Nederlandse Holsteins en lokale Zeboe-koeien. Er werd advies gegeven over de juiste procedures betreffend de kruising zelf, waarna de boeren zijn getraind in het voorzien van de juiste voeding voor en stalling van de koeien.
De melkmethodes - evenals het opslaan van de melk - worden verbeterd om de kwaliteit en houdbaarheid te optimaliseren en het project rendabel te maken. Trainingen omtrent het masseren van de uiers, het staand houden van de koeien na het melken en de juiste opslagtemperatuur van de melk waren hier van groot belang.
Integrale aanpak
Kleine subsidiefondsen zoals ENTAG en het trainen en adviseren van coöperaties door Agriterra zijn onderdeel van een integrale aanpak voor duurzame oplossingen om de landbouwsector in Ethiopië te verbeteren en te versterken. Een constructieve samenwerking tussen LNV, Buitenlandse Zaken en hulporganisaties is ontzettend belangrijk om verdere ontwikkeling in goede banen te leiden en voor de promotie van de Nederlandse landbouwsector en economie in het algemeen.
Mark Voskamp, Nederlandse ambassade
Landbouwteam Ethiopië
Twitter: @NLinEthiopia
add-lnv@minbuza.nl
November 2019