Niek Bosmans nieuwe landbouwraad in Ethiopië

Niek Bosmans is in de zomer van 2016 Hans van den Heuvel opgevolgd als landbouwraad op de Nederlandse ambassade in Addis Abeba.

Hij heeft afgelopen jaren veel buitenlandse ervaring opgedaan bij Dienst Landelijk Gebied en RVO, onder meer op het landbouwbureau van de Nederlandse ambassade in Zuid-Afrika.

Welke rol kunt u vervullen voor Nederlandse bedrijven?
“Een landbouwraad is op de eerste plaats een verbinder. Hij schakelt tussen de Nederlandse overheid, de overheid ter plekke – in mijn geval Ethiopië – en bedrijven die mogelijk willen investeren. Ik zie het als mijn taak om Nederlandse bedrijven de weg te wijzen, te informeren over lokale wet- en regelgeving en, als ze dat willen, in verbinding te brengen met mogelijke partners in Ethiopië. Ondernemers moeten het natuurlijk uiteindelijk zelf doen, maar ik ben hen daarbij graag behulpzaam.

Ook de Ethiopische overheid doet een beroep op ons. Zo zijn wij gevraagd om in beeld te brengen welke rurale gebieden het meest geschikt zijn voor agrarische productie. In ons achterhoofd hebben wij een lijst met Nederlandse ondernemers die in de meest geschikte gebieden aan de slag willen gaan. Zo geven wij invulling aan de strategie van de Nederlandse overheid om aid en trade aan elkaar te koppelen.”

Hoe staat de agrarische sector ervoor in Ethiopië?
“Ethiopië staat bekend als een land waar altijd en overal hongersnood heerst. Dat is voor een deel waar. Sommige regio’s in het oosten en noordoosten zijn zwaar getroffen door droogte. Tegelijkertijd is Ethiopië een land met enorme agrarische mogelijkheden. Een groot deel van het land is zeer vruchtbaar met een uitstekend klimaat.

De diversiteit in de bedrijfstak is groot. Tegenover miljoenen kleine boeren staat een groep grote, moderne bedrijven van buitenlandse investeerders. Deze werken met lokaal personeel en zijn erg belangrijk voor de werkgelegenheid op het platteland. In de bloementeelt gaat het vooral om Nederlandse ondernemers. Zij spelen hier een toonaangevende rol.

Van de circa 130 Nederlandse bedrijven die hier actief zijn, hebben er zo’n honderd een directe link met de agrarische sector. Het ministerie van landbouw hier in Addis Abeba is erg positief over de bijdrage van de Nederlandse agrosector aan de ontwikkelingen in Ethiopië. De overheid verleent medewerking aan investeerders die hier actief willen worden.”

Hoe is politieke situatie op dit moment?
“De politieke situatie is lange tijd stabiel geweest. De laatste maanden zijn er spanningen, vooral in de regio’s Oromia en Amhara. De conflicten gaan over de verdeling en het gebruik van land. Voor de toekomst van dit land is het belangrijk dat er goede afspraken worden gemaakt over het grondgebruik door de verschillende bevolkingsgroepen. Voor zover wij vanuit de ambassade daar een bijdrage aan kunnen leveren, zullen  we dat zeker doen.

Investeren in een land als Ethiopië brengt altijd risico’s met zich mee, daar staan vaak hoge rendementen tegenover. Het is aan de ondernemer of hij daar in wil stappen.”

Voor welke sectoren liggen er kansen?
In de sectoren sierteelt en voedingstuinbouw is Nederland al jaren zeer actief. Ook de Nederlandse pluimveeketen is in de volle breedte aanwezig in Ethiopië. Voor die sectoren zijn er absoluut uitbreidingsmogelijkheden. De rundvee- en melkveehouderij en zeker ook de aquacultuur zijn sectoren waar kansen liggen. Overigens kunnen Nederlandse kennisinstellingen ook een belangrijke bijdrage leveren aan de agrarische ontwikkelingen in dit land. Dat gebeurt trouwens al volop, de WUR en ook de agrarische hogescholen in Nederland zijn intensief betrokken bij de verbeteringen van het landbouwonderwijs.”

Is agrologistiek een thema in Ethiopië?
“Absoluut. Binnenkort wordt een spoorlijn in gebruik genomen die Addis Abeba verbindt met de haven van Djibouti. Die lijn betekent een enorme impuls voor de agrarische sector in Ethiopië. Nederlandse bedrijven spannen zich nu in om ook gekoeld transport over deze nieuwe spoorlijn mogelijk te maken. De verwachtingen zijn hoog gespannen.”

Klimaatverandering pakt negatief uit voor de landbouw in Ethiopië. Wat kan Nederland betekenen?
“Climate smart agriculture staat hier hoog op de agenda. Aanpassing van de agrarische sector is noodzakelijk. Nederland kan hier zeker een bijdrage aan leveren, bijvoorbeeld door droogteresistente zaden te leveren. Ook op het gebied van efficiënt watergebruik loopt Nederland voorop.

Er wordt hier veel onderzoek gedaan naar klimaatadaptatie, Nederlandse kennisinstellingen zijn daar nauw bij betrokken. De komende jaren moeten de onderzoeksresultaten worden geïmplementeerd. Uiteindelijk gaat het natuurlijk om de effecten in het veld.”

Augustus 2016