Egypte, belangrijke partner voor NL-aardappelsector
Egypte is een belangrijke afnemer van Nederlandse pootaardappelen. Het land kent een omvangrijke teelt van consumptieaardappelen. De belangstelling voor verwerkte aardappelproducten, zoals frites, neemt sterk toe. De Nederlandse aardappelverwerker FarmFrites is erg actief in het land en werkt aan een verdubbeling van de productiecapaciteit.
De Nederlandse export van pootaardappelen bedraagt circa 800 duizend ton, waarvan 400k ton in de EU wordt afgezet. Egypte is de tweede grootste afnemer van Nederlandse pootaardappelen buiten de EU. Op termijn wordt verwacht dat Egypte zal uitgroeien tot de nummer één importeur van Nederlandse pootaardappelen. Van de totale export buiten de EU neemt Egypte 15% (50-55 duizend ton) voor haar rekening.
De Nederlandse exporteurs hebben een marktaandeel van 60%. Egypte importeerde in 2017 circa 114.000 ton pootaardappelen. Jaarlijks bepaalt de aardappelcommissie van het ministerie, waar de grootste importeurs in vertegenwoordigd zijn, de hoeveelheid te importeren pootgoed. Vervolgens wordt de beslissing in een ministerieel decreet vastgesteld. De inklaring van het pootgoed verloopt in de regel zonder grote problemen. In het afgelopen seizoen zijn er geen afkeuringen geweest.
Belangrijk gewas
De aardappel is één van de belangrijkste gewassen die verbouwd worden in Egypte. Spunta, Hermes en Diamond zijn de belangrijkste (vrije) rassen die gebruikt worden. Recent worden ook de rassen Fareeds en Colombia aangeplant. Het pootgoed wordt hoofzakelijk gebruikt voor de productie van de consumptieaardappel. De aardappel wordt in Egypte geconsumeerd als groente en niet als basisvoedsel, hiervoor worden brood en rijst gebruikt.
De omvang van de aardappelteelt bedroeg in 2017 184.000 hectare. In de regel wordt de pootaardappel drie keer vermeerderd alvorens deze voor de productie van consumptieaardappelen geplant wordt. De totale productie bedraagt 4,9 miljoen ton. Hiervan is 4 miljoen ton bestemd voor lokale productie (ongeveer 25 kilo/persoon). De export als consumptieaardappel heeft een omvang van 670k ton en 230k ton is bedoeld voor verwerking, onder meer frites. De belangrijkste exportmarkten zijn Rusland, de Golfregio en de EU. De productie van consumptieaardappelen ligt op ongeveer 32 ton per hectare, aanzienlijk minder dan de 50 ton per hectare in Nederland.
Zorgen
De productie van aardappelen is geconcentreerd in de landaanwinningsgebieden in de woestijn aan de westelijke flank van de Nijldelta. De woestijnlandbouw is succesvol, het woestijnzand fungeert als substraat en de teelt kent een lage ziektedruk. Irrigatie gebeurt met center-pivot-systemen. Het water wordt aan het grondwater onttrokken. De productiegebieden zijn zo’n 30 jaar geleden ontgonnen. Het fossiele grondwater wordt op steeds grotere diepte onttrokken. Het zoutgehalte van het water neemt in de loop der jaren toe, maar leidt nog niet tot opbrengstderving. Het is wel een punt van zorg. Een bekende producent heeft samenwerking gezocht met Ziltproefbedrijf Texel om een pilotproject op te zetten voor de teelt onder saline condities.
Verwerkende industrie
De Nederlandse aardappelverwerkende industrie is met FarmFrites goed vertegenwoordigd in Egypte. Sinds decennia is het bedrijf actief in Egypte met de productie van aardappelen voor de frites. FarmFrites is de belangrijkste speler en marktleider in de sector en bedient tevens de Golfregio. In de afgelopen vijf jaar heeft het bedrijf aanzienlijk geïnvesteerd in gekoelde opslag van consumptieaardappelen. Momenteel werkt FarmFrites aan de uitbreiding van de productiecapaciteit met een nieuwe productielijn. Dat moet leiden tot een verdubbeling van de fritesproductie.
De toekomst van de Egyptische aardappelsector ziet er veelbelovend uit. De lokale markt, waar 80% van de productie wordt afgezet, is met 100 miljoen inwoners omvangrijk. Met een bevolkingsgroei van 2,5% zal de bevolking de komende 20 jaar met 50 miljoen toenemen. De productie in Egypte is zeer competitief en met de devaluatie van de Egyptische pond in november 2016, heeft de export een forse stimulans gekregen. De buitenlandse vraag naar verwerkte producten, zoals frites, neemt sterk toe. De import van pootaardappelen zal de komende jaren daarom sterk toenemen.
Ook met het oog op de waterschaarste zal er met de toenemende bevolking en de verandering van het klimaat een sterkere nadruk moeten komen op climate smart landbouw. De aardappel heeft een aanzienlijk lager waterverbruik dan rijst en graan en past op die manier goed in een climate smart landbouwproductie.
Landbouwraad Egypte
Maart 2018