De Duitse biologische sector in onrustige tijden
Oorlog in Oekraïne, hoge energiekosten, inflatie en stijgende prijzen voor levensmiddelen. Dat is ook in de biologische sector in Duitsland, die sinds jaren alleen maar groei kent, niet zonder gevolgen gebleven. Desondanks ervaart de sector een relatief stabiele periode.
In 2022 werd bijna 67.000 ha omgezet naar biologische landbouwgrond, dat is een toename van 3,5%. 14% van de landbouwbedrijven in Duitsland is inmiddels biologisch met een bewerkte oppervlakte van 11%. De helft van de bedrijven is georganiseerd in biologische brancheverenigingen die ondersteunen bij advies, afzet en lobbywerk. De schaarste aan biologisch eiwitvoer kon snel worden gecompenseerd, ook vanwege een versterkte regionale teelt van eiwitgewassen. Er moet echter nog een slag gemaakt worden om het doel van de Duitse regering van 30% biologische landbouwgrond tot 2030 te bereiken.
Omzet blijft boven niveau van 2019
De prijzen van producenten bleven op hoog niveau relatief stabiel, dat is vooral te danken aan langdurige contracten met looptijden tot 10 jaar. De inflatie had op conventionele producten een veel grotere invloed. De omzet van biologische producten was in 2022 12% lager, maar is 2% boven het niveau van 2019 gebleven. Tijdens de pandemie kende de biologische sector een enorme versnelling van de groei doordat mensen thuis moesten eten en meer zelf kookten. De cijfers laten zien dat de biologische sector zijn aandeel, ondanks dat mensen weer meer buiten de deur gaan eten, kan behouden. Duitsland blijft met een totale omzet van bijna €16 miljard in 2022 de grootste afnemer van biologische producten binnen Europa. Biologische producten hebben een aandeel van 7% in de levensmiddelenretail.
True Cost en kosten voor het milieu actuele thema’s biologische sector
De ware kosten worden in de biologische sector op het moment intensief bediscussieerd, met name het prijsverschil tussen biologische en conventionele levensmiddelen. De biologische sector eist al langer dat algemene kosten van de conventionele productie van levensmiddelen niet langer door de maatschappij worden gedragen, maar door bijvoorbeeld een heffing op het gebruik van pesticiden of op het produceren van een overschot aan stikstof.
Een recent gepresenteerde studie van de Technische Universiteit München heeft berekend hoe hoog de vervolgkosten van de conventionele landbouw zijn in vergelijking met de biologische landbouw met minder emissies van stikstof en broeikasgas. Volgens deze studie kan men met biologische landbouw rond €800 per hectare/jaar aan vervolgkosten besparen. In Duitsland is dat tegenwoordig een besparing van €1,5 miljard per jaar.
Delegatie ministerie LNV bezoekt Biofach
Om zich ter plekke te informeren over het beleid in Duitsland en zijn deelstaten en om gesprekken met de Duitse biologische sector te voeren over wat er nog moet gebeuren om de biologische sector te bevorderen, heeft een delegatie van het landbouwministerie de bio-beurs Biofach in Neurenberg in februari 2023 bezocht. De delegatie heeft gedachtes uitgewisseld over het Nederlandse actieplan voor groei van biologische productie en consumptie om deze te realiseren en heeft zich laten inspireren door best practices in andere landen. Onderdeel van het programma waren gesprekken met het Duitse en Beierse landbouwministerie, de Duitse brancheverenigingen AöL en BÖLW en het onderzoeksinstituut FiBL. Duitsland is vanwege de lange geschiedenis van de biologische sector en zijn succes een belangrijk voorbeeld.
Bijeenkomst vrouwelijke ondernemers
Ter gelegenheid van de Biofach heeft het Landbouw Attaché Netwerk Duitsland i.s.m. BioNederland een ontbijt voor vrouwelijke agri-food en tuinbouw ondernemers uit Nederland, Duitsland en Zwitserland georganiseerd. Plaatsvervangende ambassadeur in Duitsland Mira Woldberg modereerde de bijeenkomst met keynote speeches van biologische wijnbouwer en ECOVIN bestuurswoordvoerder Hanneke Schönhals en GreenAge eigenaar Sascha de Lint. De 20 deelnemers hadden tijdens de bijeenkomst de gelegenheid om met elkaar in contact te komen en ervaringen uit te wisselen.
Landbouw Attaché Netwerk Duitsland
Email: bln-lnv@minbuza.nl
Twitter: @AgriBerlijn