Duitsland: voedingstrends 2023

Traditioneel wordt in Duitsland het jaar begonnen met veel aandacht voor landbouw en voeding. Daar horen ook de voorspellingen voor aanstaande trends in voeding bij. Welke belangrijke trends zien experts in ons belangrijkste agrifood exportland? En waar vind je die informatie? We laten zien waar je de Duitse trends het beste van dichtbij kunt volgen.

Regionale producten in supermarkt in Duitsland
Beeld: ©Merijn Bos 2022
Regionale producten in supermarkt

Op 24 januari jongstleden publiceerde NUTRITION HUB haar voorspellingen voor 2023 op Duits voedingsgebied. NUTRITION HUB is een platform voor voedingsdeskundigen. Met input van 170 Duitse experts hebben zij in opdracht van het nationale voedingscentrum, Bundeszentrum für Ernährung, een omvangrijk Trendreport Ernährung 2023 samengesteld met veel interviews en praktijkvoorbeelden. Zij komen met een selectie van 10 voedingstrends die deels op langjarige trends berusten. We beschrijven hier de belangrijkste vijf:

10 Trends Nutrition Hub
Beeld: ©Tabea Mathern 2023
10 Trends Nutrition Hub

Trend #1: klimaatvriendelijke en duurzame voeding
Net als in 2022 is ook in 2023 de toenemende vraag naar klimaatvriendelijk en duurzaam voedsel de belangrijkste trend. Consumenten zijn zich er bewust van dat voedsel een belangrijke knop is waaraan ze zelf kunnen draaien voor meer duurzaamheid. Het gaat allang niet meer alleen om de productie van het voedsel, maar ook om verpakking, logistiek en de leefomstandigheden van de boer. Van steeds meer voedselproducten is bijvoorbeeld de CO2-voetafdruk bekend en consumenten weten die informatie te vinden, ook als die niet op de verpakking staat. Concreet betekent het een stijging in de vraag naar plantaardige producten, regionaal geproduceerd voedsel, transparantie van de waardeketen, en traceerbaarheid van de ingrediënten.

Wanneer is voedsel regionaal?
Voedsel uit de eigen regio heeft voor veel Duitse consumenten een streepje voor op producten van buiten de regio. Maar wat valt precies onder de eigen regio? Daar is geen éénduidige definitie voor. Soms gaat het om een bepaalde afstand, maar het kan ook meer cultureel bepaald zijn, zoals de eigen deelstaat, Duitsland of de Duitstalige landen.

Trend #2: flexitarisme is mainstream
Experts verwachten dat de trend naar minder vleesconsumptie door zet. Dat zal ook in 2023 leiden tot heroriëntatie richting plantaardige alternatieven. Dat hoeft zich niet te beperken tot vleesvervangers, maar zal ook richting diverse plantaardige producten gaan zoals noten en nieuwe (of juist oude) groenterassen. Het Forschungsinstitut für pflanzenbasierte Ernährung IFPE in Giessen bijvoorbeeld merkt die ontwikkeling aan een duidelijke toename van onderzoeksvragen over plantaardige voeding.

Samenwerking in de eiwittransitie
Heeft u interesse in de Duitse ontwikkelingen en marktkansen in de eiwittransitie? Of zoekt u samenwerking met Duitse partijen actief in productie, consumentenonderzoek of productontwikkeling? Neem dan contact op via onderstaande contactgegevens voor meer informatie over hoe aan te sluiten bij relevante activiteiten in 2023.

Trend #3: digitaal
Duitsland staat bekend om de vele verschillende labels die er zijn voor voedselproducten. De consumenten kijken inmiddels niet meer alleen naar informatie die op verpakkingen staat, maar gaan steeds meer zelf op zoek in beschikbare digitale bronnen en sociale media. De digitalisering gaat zo ver dat er een duidelijke groei is in apps voor voedingsadvies, bijvoorbeeld bij diabetes of overgewicht. Het Bundesinstitut für Arzneihmittel und Medizinprodukte (BfArM) certificeert dergelijke apps. De gebruikskosten worden steeds vaker door ziektekostenverzekeraars vergoedt.

Trend #4: gezond & snel
Convenience food is traditioneel een moeilijker segment in de Duitse supermarkten. Het marktaandeel is klein en groeit maar langzaam. De coronapandemie heeft daar in die zin verandering in gebracht. Een op de vijf experts voorspelt een groeiende vraag naar gezond convenience food en Essen-to-go in 2023.

Trend #5: gepersonaliseerd
Voortschrijdend onderzoek maakt steeds meer mogelijk op het vlak van personalized nutrition. Een groeiende groep bedrijven specialiseert in de toepassing van gezondheidsmarkers uit de medische diagnostiek, zoals uit bloed- of darmonderzoek. Op basis daarvan kunnen op maat gemaakte dieetadviezen samengesteld worden. De vraag daarnaar is met name groot bij de consumentengroep van 30- tot 60-jarigen en hangt ook samen met de toegenomen flexibilisering van de werk-privé balans door het hybride werken. 
 

Hanni Rützler: new glocal, veganizing recipes, regenerative food

De vooraanstaande Oostenrijkse food trend-expert Hanni Rützler publiceert jaarlijks de trends die zij in ons voedsel ziet. Haar visie is ook toonaangevend voor Duitsland. In haar top 3 voor 2023 gaat ze in detail in op wat zij door de verschillende crises heeft zien toenemen, en waar ze blijvende veranderingen verwacht: 

1. New glocal
De pandemie, klimaatbeweging en daarbovenop de oorlog in Oekraïne benadrukken de kwetsbaarheid van waardeketens. Deze hebben ook de uitwerking van keuzes voor voedselproducten. Er zal worden gezocht naar een nieuwe verhouding van lokaal geproduceerd en mondiaal geïmporteerd voedsel. 


2. Veganizing recipes
De chili sin carne is ondertussen net zo bekend als de chili con carne. Rützler verwacht dat er de komende tijd van meer klassieke vleeshoudende gerechten een vleesloze variant komt. De concurrentie om de beste smaakbeleving is al in volle gang, en de piek van deze ‘veganisering’ is nog lang niet bereikt.


3. Regenerative food
De vraag de onze productiemethoden van ons eten de gezondheid van landbouwbodems en het klimaat beïnvloeden, is aangekomen bij de Duitse consument. De milieubewuste food scene wil regeneratief voedsel uit regeneratieve landbouw: dat is landbouw die bodemkwaliteit opbouwt met een positief klimaateffect.

Food trend map-poster food report 2023
Beeld: ©Hanni Rützler 2023
Het landschap van food trends volgens Hanni Rützler. Food Trends 2023 (boek), te bestellen op www.futurefoodstudio.at

Invloed van de oorlog in Oekraïne

De door NUTRITION HUB bevraagde voedingsexperts waarschuwen voor de invloed van de oorlog in Oekraïne. De inflatie is ook in Duitsland hoog. Levensmiddelen zijn in 2022 gemiddeld 20,7% duurder geworden. Dat raakt met name de huishoudens met midden- en lage inkomens. Daar was direct merkbaar dat noodgedwongen meer gekozen werd voor goedkoop voedsel, en daardoor minder voor hoogwaardige en biologische producten. De experts waarschuwen voor deze sterk toegenomen ongelijkheid in toegang tot kwalitatief hoogwaardige levensmiddelen wat zelfs tot ongelijkheid in gezondheid en levensverwachting kan leiden.
 

Duitse overheid wil een nationale voedingsstrategie

In navolging van veel steden wil de Duitse overheid in 2023 een nationale voedingsstrategie lanceren. Het doel daarvan is duurzame, gezonde voeding voor zo veel mogelijk mensen toegankelijk maken en houden. Dat gaat ze doen door de consumptie van biologische en regionaal geproduceerde producten te stimuleren. Er zal bijvoorbeeld sterk ingezet worden op het aanbod van kantines (waar dagelijks naar schatting 16 miljoen Duitsers een maaltijd nuttigen), op voorlichtingscampagnes, en op het stimuleren van een plantaardiger dieet met meer groente en fruit. De overheid streeft ernaar de nationale voedingsstrategie voor het einde van 2023 te publiceren.

Beleef de nieuwste food trends in Duitsland van dichtbij

Contact

Landbouwteam Duitsland
Email: bln-lnv@minbuza.nl 
Twitter: @AgriBerlijn

Meer info