De Duitse levensmiddelenmarkt onder de loep: Edeka-Groep
Duitsland is met ruim 80 miljoen inwoners de grootste consumentenmarkt van Europa. In 2015 was de omzet van de verkoop van levensmiddelen via retailkanalen in Duitsland ruim 170 miljard euro. Daarnaast had de out-of-home markt een omzet van ruim 68 miljard euro. Dit maakt de Duitse foodmarkt tot een zeer aantrekkelijke markt voor Nederlandse agro ondernemers. Het Landbouw Attaché Netwerk Berlijn wil u aan de hand van een aantal artikelen informeren over deze marktkansen. Dit derde artikel gaat over de structuur van de Edeka-groep.
Grootste netwerk van supermarkten in Duitsland
De Edeka-groep is in 1907 opgericht als ‘Einkaufszentrale der Kolonialwarenhändler’ (E.d.K.) en is, sinds de overname van de Duitse tak van de Spar en Netto supermarktketens in 2005, marktleider in Duitsland. In 2008 nam Edeka de discountketen Plus van de Tengelman groep over, en eind vorig jaar is het Edeka na jarenlange onderhandeling gelukt om 80% van alle supermarkten van Kaiser’s Tengelmann over te nemen, wat overeenkomt met 338 supermarktfilialen. Met 11.400 supermarktfilialen en 340.000 werknemers heeft de Edeka-groep het grootste netwerk van supermarkten in Duitsland . Onder de diverse bedrijfstakken vallen onder andere de Edeka supermarkten, de Marktkauf en de discounter Netto. De Edeka-groep is ook actief in non-food sectoren zoals de bank- en verzekeringssector.
De Edeka-groep heeft een marktaandeel van ruim 25% in de Duitse levensmiddelenmarkt en had in 2016 een bruto-omzet van ruim 53,8 miljard euro. De andere 4 grote spelers binnen de Duitse levensmiddelenmarkt zijn de Rewe groep (Rewe, Penny), de Schwarz groep (Lidl, Kaufland), de Aldi groep (Aldi Nord, Aldi Süd) en de Metro groep (Metro, Real). Zie voor meer informatie het eerste artikel in deze serie over de Duitse levensmiddelenmarkt.
Bedrijfsstructuur
De Edeka-groep is opgezet als een coöperatie van zeven regionale organisaties: Nord, Minden-Hannover, Rhein-Ruhr, Südwest, Südbayern, Nordbayern-Sachsen-Thüringen en Hessenring. De ruim 4.000 zelfstandige filiaalhouders kunnen hun productaanbod, prijzen, marktinrichting en personeelszaken grotendeels zelf bepalen. Vanuit het centrale hoofdkantoor in Hamburg wordt de nationale bedrijfsstrategie gecoördineerd zoals de reclamecampagne ‘Wir ♥ Lebensmittel’.
Zelfstandige handelaren
Een bijzondere plek binnen de bedrijfsstructuur van de Edeka-groep nemen de zelfstandige handelaren in. Het betreft hier kleine regionale supermarktketens die onder eigen bv actief zijn, maar waarvan de Edeka-groep gedeeltelijk of geheel eigenaar is. De tien grootste hadden in 2015 een gezamenlijke omzet van ruim 1,38 miljard euro. In de onderstaande tabel staan deze zelfstandige bedrijven weergeven met hun individuele omzet, het aantal filialen en de locatie van de hoofdvestiging.
Omzet 2015 in miljoen | Aantal filialen | Hoofdvestiging | |
Karl Preuß GmbH & Co | 195 | 22 | Minden, Nordrhein-Westfalen |
Hieber's Frische Center KG | 183 | 12 | Lörrach, Baden-Württemberg |
Scheck In Einkaufscenter GmbH | 180 | 12 | Achern, Baden-Württemberg |
Simmel AG Chemnitz | 165 | 21 | Grüna, Sachsen |
Struve GmbH | 136 | 12 | Hamburg, Hamburg |
Wilhelm Cramer GmbH | 121 | 8 | Burgdorf, Niedersachsen |
Frischemärkte Baur e.K. | 112 | 9 | Konstanz, Baden-Württemberg |
Wucherpfennig GmbH | 110 | 10 | Hannover, Niedersachsen |
Frischecenter Zurheide KG | 92 | 8 | Bottrop, Nordrhein-Westfalen |
Hellwig's Supermarkt GmbH | 91 | 16 | Bad Hersfeld, Hessen |
Onlinehandel en Trends
Net als de regionale verdeling van de supermarkten, is de online handel bij de Edeka-groep verdeeld over verschillende websites, waarvan de webshop www.edeka24.de de grootste is met een omzet van 18,8 miljoen euro in 2015. Edeka24 levert in heel Duitsland en heeft het grootste aanbod aan levensmiddelen met uitzondering van verse en diepvriesproducten. Andere webshops zijn bijvoorbeeld www.edeka-lebensmittel.de, welke zich richt op internationale bezorging en www.dein-edeka.de, welke zich richt op regionale bezorging in de omgeving van Rostock en Waren.
Een recent initiatief van de Edeka-groep is de BahnhofsBox, een pilotproject van de Deutsche Bahn in samenwerking met de Edeka-groep. Online-klanten van Edeka in Stuttgart hebben sinds maart 2017 de mogelijkheid om hun online bestelde levensmiddelen af te halen op het centraal station van Stuttgart, in kluisjes die speciaal voor de tijdelijke opslag van levensmiddelen zijn ontwikkeld. Volgens Edeka heeft deze service verschillende voordelen, zo besparen klanten per online bestelling €3,95 voor thuisbezorging en hoeven klanten niet aan de kassa te wachten. De verwachting is dat de Bahnhofsbox in de eerste helft van april 2017 ook van start gaat op het station Berlin Ostbahnhof.
Het volgende artikel in deze reeks over de Duitse levensmiddelenretail zal gaan over de Metro-groep.
Bronnen
- Artikel Lebensmittel Zeitung: Top 10 der selbständigen Edeka-Einzelhändler 2016
- Artikel Der Tagesspiegel: So teilen zich Rewe und Edeka die Hauptstadt auf
- Statista
- www.edeka-verbund.de
- Rapport: Ketens in kaart – Productschap Tuinbouw
- Rapport: Umstrukturierung im Lebensmitteleinzelhandel am Beispiel der Handels-konzerne REWE und EDEKA
Onlinehandel
Bron foto’s: EDEKA Media Downloads