Impact van COVID-19 op agri-business in Vietnam
Voorspeld is dat de economische groei van Vietnam af zal nemen tot 4,8% door de COVID-19 crisis, staat in een rapport van de Asian Development Bank. Echter is de economische groei nog steeds een van de hoogste in Zuidoost Azië, wat de concurrentiepositie van Vietnam versterkt. De agro-food sector in Vietnam probeert een hoogwaardige productie van veilig fruit en groenten te garanderen voor consumenten over de wereld. Het Landbouwteam op de Nederlandse Ambassade in Hanoi en het Consulaat-Generaal in Ho Chi Minh City blijft de ontwikkelingen rondom de COVID-19 uitbraak in de gaten houden.
COVID-19 heeft een enorme impact op de wereldeconomie en daardoor ook op Vietnam. De Vietnamese overheid neemt zeer strenge maatregelen om de COVID-19 crisis te beheersen, waarbij de strategie is om alle gevallen op te sporen en te isoleren. Daarnaast is physical distancing de norm en zijn er inreisbeperkingen. Deze strategie lijkt succesvol; op maandag 13 april 2020 telt Vietnam 265 besmettingen.
De economische impact van COVID-19 in Vietnam begon in de logistieke (met name de luchtvaart), toeristische, fabrieks- en service sector. Aangezien de Vietnamese economie zeer afhankelijk is van export, had het sluiten van de grens met China en het opleggen van reisbeperkingen voor reizigers afkomstig uit door COVID-19 getroffen gebieden drastische gevolgen voor handel en investeringen. Hierdoor is de economie hard geraakt.
Gevolgen voor de landbouw
Landbouw is hierop geen uitzondering en de sector krijgt te maken met flinke uitdagingen. Zo krijgen agri-food bedrijven te maken met hogere transportkosten door de vele gecancelde vluchten en vliegroutes. Ook transport over de weg is belemmerd, want minder chauffeurs zijn beschikbaar en de aanwezigheid van meer checkpoints op de weg zorgt voor verkeershinder. Dit gebrek aan mankracht wordt veroorzaakt door maatregelen, die vereisen dat reizigers tussen districten binnen Vietnam soms 14 dagen in verplichte quarantaine moeten. Daarnaast is ook de wachttijd aan de grens langer, doordat minder mensen aan het werk zijn en de douane strikter controleert. Dit is slecht voor de kwaliteit van beperkt houdbare goederen, zoals dragon fruit, watermeloen en durian.
Voorspeld is dat de economische groei van Vietnam af zal nemen tot 4,8% door de COVID-19 crisis, staat in een rapport van de Asian Development Bank. Echter is de economische groei nog steeds een van de hoogste in Zuidoost Azië, wat de concurrentiepositie van Vietnam versterkt. De agro-food sector in Vietnam probeert een hoogwaardige productie van veilig fruit en groenten te garanderen voor consumenten over de wereld. Het Landbouwteam op de Nederlandse Ambassade in Hanoi en het Consulaat-Generaal in Ho Chi Minh City blijft de ontwikkelingen rondom de COVID-19 uitbraak in de gaten houden. Een overzicht per sector volgt.
Impact per sector
Visteelt en visserij
De COVID-19 pandemie heeft ernstige gevolgen voor visbedrijven, volgens de Vietnamese Association of Seafood Exporters and Producers (VASEP). Veel bedrijven zagen hun bestellingen met 35-50% dalen door annuleringen, vertragingen of schaarste van grondstoffen. Vis en andere visteeltproducten zoals kweekvis behoren tot Vietnams belangrijkste exportproducten naar China en Europa. Nu de vraag daar is afgenomen doet dit een groot beroep op de opslagcapaciteit van koelingen voor deze producten, maar hier is weinig ruimte voor.
Fruit en groenten
Export naar China - de grootste afnemer van Vietnamese landbouwgoederen (US$300 miljoen) - is sterk afgenomen door reisbeperkingen aan de grens. Aan het begin van de uitbraak was de grens zelfs helemaal afgesloten, met als gevolg containers vol fruit die vaststonden aan de grens. Handel is deels weer opgestart, maar de vraag is niet op het niveau van voor de crisis. Alhoewel de export naar andere high-end markten zoals de VS, Japan en de EU eerst nog steeg, zijn Vietnamese exporteurs bezorgd dat ook deze aantallen zullen afnemen nu COVID-19 deze landen bereikt heeft. De import heeft ook geleden, met een afname van 30% naar US$294 miljoen. Export vanuit China, Australië en Thailand naar Vietnam zijn met tenminste 10% afgenomen.
Sierteelt
Volgens de autoriteiten in de provincie Lam Dong - de grootste sierteelt regio in Vietnam - is de export van gesneden bloemen in 2020 gedaald naar 66 miljoen gesneden en gepotte bloemen, met een waarde van US$11 miljoen. Dit is een afname van 34,1% in volume en 17,4% in waarde over dezelfde periode vorig jaar. Dit is te verklaren door een snelle verspreiding van COVID-19, dat als gevolg heeft dat onder andere veel feestelijke activiteiten zijn afgeblazen of uitgesteld. Ook is wereldwijd een afname in de vraag van consumenten naar niet-essentiële goederen.
Dranken en alcohol
Brouwerijen hebben hun winstdoelen bijgesteld door een scherpe daling in de verkopen, veroorzaakt door COVID-19 en nieuwe Vietnamese wetgeving op het gebied van alcohol in het verkeer. Zo zijn om de COVID-19 uitbraak te bezweren alle restaurants, cafés, clubs, entertainmentfaciliteiten en schoonheidssalons gesloten. Bierbrouwers zagen de consumptie met 40-50% afnemen in de eerste twee maanden van 2020, terwijl restaurants en catering 70-80% van hun klanten zijn verloren over dezelfde periode vorig jaar. De strenge handhaving van Decree No.100 op alcohol in het verkeer heeft ook zijn impact. Deze strenge handhaving biedt echter ook een goede kans om alcoholvrije biersoorten op de markt te brengen.
Bewerkte voedingsmiddelen
De voedingsindustrie heeft de productie verhoogd om aan de stijgende vraag te voldoen, terwijl ook aan de verscherpte veiligheids- en hygiëne maatregelen wordt voldaan. Bestellingen zijn verdubbeld sinds februari, met de sterkste toename in ontbijtgranen. Bevroren voeding zag ook een toename. Bedrijven die snel maaltijden zoals instant noedels produceren, zagen dat ook de vraag naar dit soort producten hoog is.
Varkensvlees en pluimvee
Varkensvlees is met 70% van het totaal het meest geconsumeerde vlees in Vietnam. Deze sector is hard geraakt door de Afrikaanse varkenspest en COVID-19. Om de prijs voor varkensvlees stabiel te houden zijn grote bedrijven gevraagd om de prijs van een kilo vlees te verlagen naar 70.000 Vietnamese dong (US$3) en de productie weer snel te verhogen, nadat deze was afgenomen door de varkenspest. Deze prijs wordt niet door alle producenten in Vietnam nageleefd. Volgens het Vietnamese Ministry of Agriculture and Rural Development (MARD) heeft Vietnam in 2019 280.000 ton vlees geïmporteerd, een toename van 17% ten opzichte van 2018. Hiervan was 67.000 ton varkensvlees, een toename van 63% ten opzichte van 2018. Vietnam zet in op de import van varkensvlees, voor het geval lokale veebedrijven de prijzen niet stabiel kunnen houden. In de pluimveesector is de veestapel nu het grootste ooit, deels veroorzaakt door het sluiten van restaurants en de gedaalde vraag. Tegelijkertijd is door de COVID-19 crisis een toename van de prijs voor veevoer te zien, wat ook weer gevolgen heeft voor de Vietnamese landbouwbedrijven.
Overige observaties van het Landbouwteam
- Dusverre is de import en export niet verhinderd door handelsbeperkingen (behalve rijst, zie later in dit artikel). Echter duurt het verwerken van goederen bij de douane door vergaande COVID-19 maatregelen langer dan gewoonlijk.
- Nederlandse bedrijven in Vietnam zoals Friesland Campina, De Heus, East-West Seed, Bejo Seeds, Rijk Zwaan en anderen hebben aangegeven dat hun bedrijven niet ernstig geraakt zijn. De Dutch Business Association of Vietnam (DBAV) faciliteert de dialoog met en tussen Nederlandse bedrijven over People & Safety en Business Continuity (www.dbav.org.vn).
- Naast de COVID-19 crisis is de Mekong Delta aangetast door droogte en verzilting, ernstiger dan in recordjaar 2016. Ook andere delen van het land hebben te maken met extreem weer, zoals hagel en droogte. Daarnaast zijn de Afrikaanse varkenspest, influenza A/H5N1 en de gele kaart voor de Vietnamese visserij van de Europese Commissie van invloed op de landbouwsector in Vietnam. Vietnam heeft volgens de Europese Commissie wel voortgang gemaakt om deze gele kaart op te lossen.
- Veel aandacht wordt besteed aan export naar China, voornamelijk via handel over de grens. De landbouwsector kan de markt in China niet loslaten, want veel landbouwproducten uit Vietnam zijn ruwe grondstoffen die kwaliteit verliezen als ze lang vervoerd moeten worden.
- Tijdens COVID-19 is het garanderen van voedselzekerheid topprioriteit voor de Vietnamese overheid. Daarom heeft Vietnam voorlopig quota aan de rijstexport opgelegd, dit besluit wordt binnenkort geëvalueerd. Echter, Vietnam blijft bezig om exportmogelijkheden te verkennen. Tegenwoordig zijn Vietnamese landbouwproducten beschikbaar in 180 landen met een omzet van US$42 miljard. MARD heeft aangegeven dat het evenaren van deze aantallen dit jaar een uitdaging is door de huidige crisis.
Kansen voor de Nederlandse agribusiness
De huidige COVID-19 crisis zorgt voor extra vraag naar:
- Bevroren vlees producten (voornamelijk varkensvlees)
- Gekoelde opslag en post-harvest technologieën
- Productietechnieken, voornamelijk bemesting
De samenwerking met Vietnam voor de noodzakelijke landbouwtransitie in de Mekong Delta, waarbij kansen zijn voor Nederlandse landbouw- en waterbedrijven.
Voortzetting van de introductie van Nederlandse landbouwtechnieken en -producten op de Vietnamese markt en het faciliteren van de Nederlandse agrobusiness. De belangrijkste sectoren zijn tuinbouw, sierteelt, veeteelt en voedingswaren. Vietnam biedt veel mogelijkheden en heeft een sterke positie in zuidoost Azië.
De huidige agenda die als speerpunten heeft voedselkwaliteit, duurzaamheid, opschaling en het professionaliseren van de landbouwsector blijft onverminderd belangrijk. De huidige afhankelijkheid van de Chinese markt toont dit weer aan.
Vietnam gaat door met het ratificeren van de EVFTA. Nadat het verdrag geratificeerd wordt door de National Assembly van Vietnam zal het verdrag van start gaan. Premier Phuc van Vietnam heeft aangegeven ratificatie in de zomer na te streven. De EVFTA elimineert 99% van de tarieven tussen Vietnam en de EU. De EU heeft het EVFTA inmiddels geratificeerd.
Voor meer informatie over de EVFTA, ga naar de website : https://www.netherlandsandyou.nl/your-country-and-the-netherlands/vietnam/doing-business/eu-vietnam-free-trade-agreement
Vragen over de landbouwsector in Vietnam? Neem contact op met het Landbouwteam op de Ambassade in Hanoi of het Consulaat-Generaal in Ho Chi Minh City!
Contactgegevens
Embassy of the Kingdom of the Netherlands
BIDV Tower, 7F, 194 Tran Quang Khai street, Hoan Kiem district, Hanoi, Vietnam
T: +84 24 3831 5650
Consulate General of the Kingdom of the Netherlands in Ho Chi Minh City
Saigon Tower, Suite 901, 29 Le Duan Blvd, District 1, Ho Chi Minh City, Vietnam
T: +84 28 3823 5932