'Voedselsysteem in VS dreigt vast te lopen'
Het voedselsysteem in de Verenigde Staten dreigt in sommige ketens vast te lopen. Het land staat voor een grote uitdaging: de ketens verkorten en de verspilling verminderen. De Nederlandse agrofoodsector kan hierbij assisteren met kennis en technologie. Dat zegt landbouwraad Marianne Vaes werkzaam op de Nederlandse ambassade in Washington. Zij neemt binnenkort afscheid van haar landbouwteam en keert terug naar Nederland.
Marianne Vaes werkt sinds augustus 2018 als landbouwraad op de Nederlandse ambassade in Washington. Namens het ministerie van LNV is zij actief voor de Nederlandse agrofoodsector in de VS en Canada.
Individualisme
In een eerdere periode had zij dezelfde functie in Frankrijk. “Het cultuurverschil tussen beide landen is best groot. Het individualisme viert hoogtij in de VS, Fransen zijn meer gericht op samenwerking. Dat merk je ook als landbouwraad in het overleg met overheden en bedrijven. Om eerlijk te zijn, ik voel me meer thuis bij de Franse dan bij de Amerikaanse cultuur. Dat neemt niet weg dat ik hier een fantastische tijd heb gehad.”
Enerverende tijd
Trouwens ook een enerverende tijd. Bij haar aankomst in de VS was Donald Trump nog president. De politieke situatie in het land was gespannen, de verhoudingen tussen de VS en de Europese Unie stonden op scherp en er waren handelsconflicten met China en de buurlanden Canada en Mexico.
'Op dit moment is een van de vier grote zuivelbedrijven die babymelk produceren gesloten vanwege een besmetting. Dat leidt onmiddellijk tot grote problemen'
Covid-uitbraak
Daar kwam de uitbraak van Covid nog eens bij. “Je verwacht het niet van een land als de VS, maar heel veel mensen waren opeens afhankelijk van de voedselbank. Mensen stonden in lange rijen te wachten op hun voedselpakket. Door de lockdown kregen veel schoolgaande kinderen ook niet meer hun schoollunch. Het voedselsysteem piepte en kraakte.”
Bestorming Capitool
De bestorming van het Capitool in januari 2021 tijdens de bekrachtiging van de nieuwe President, de felle protesten van Black Lives Matter in vele staten en ook in Washington DC, Vaes heeft het allemaal van dichtbij meegemaakt. “Ik woon gelukkig net buiten de stad in een groene rustige wijk en heb een mooie tuin. Daar kan ik tot rust komen. In de Covid-periode was dat trouwens ook een prima woonplek met minder kans op besmetting.”
Lees verder onder foto
Lange transportafstanden
Tijdens het interview komt ze er een paar keer op terug, het voedselsysteem zoals dat in de VS functioneert. De enorme schaalgrootte, zowel in de primaire sector als in de voedselverwerkende industrie, en de lange transportafstanden leiden regelmatig tot problemen. “Op dit moment is een van de vier grote zuivelbedrijven die babymelk produceren gesloten vanwege een besmetting. Dat leidt onmiddellijk tot grote problemen. Moeders staan voor een leeg schap. Dezelfde concentratie zie je in de vleesverwerkende sector. Er hoeft maar iets mis te gaan of de afzet stagneert en de boeren kunnen hun dieren niet kwijt.”
Stadslandbouw
Dat besef begint, mede door Covid, nu door te dringen. De federale overheid en ook veel staten krijgen aandacht voor korte ketens, voor tuinbouwontwikkeling dicht bij bevolkingsconcentraties en voor stadslandbouw, de ultieme vorm van een korte keten.
Wat stadslandbouw betreft wordt het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) steeds actiever, zegt Vaes. “Het USDA zoekt samenwerking met stedelijke autoriteiten en maatschappelijke organisaties om de lokale voedselproductie en de kennis daarover te ontwikkelen. Dat heeft onder meer geleid tot de oprichting van een zogeheten People’s Garden en een Farmers Market op en rond het ministerie in Washington.”
Prioriteiten stellen
De Verenigde Staten en Canada, dat ook behoort tot haar werkgebied, zijn alle twee enorme landen. Het landbouwteam van Vaes moet dus prioriteiten stellen. “Samen met de consulaten-generaal zijn we daarmee aan de slag gegaan. We hebben thema’s en staten benoemd waar we onze energie op richten. Robotisering en automatisering in de agrosector is een van die thema’s. Samenwerking op dat thema tussen Nederland en de VS was er al en is afgelopen jaren verder uitgediept.”
Lees verder onder foto
Verduurzaming
In Californië is het team ook aan de slag gegaan met duurzame zuivel, in Kentucky met bedekte tuinbouw en bijvoorbeeld in Georgia met verduurzaming van de pluimveehouderij. Wat dit laatste betreft gaat binnenkort een delegatie naar Nederland om te onderzoeken wat Nederlandse bedrijven uit de pluimveeketen te bieden hebben.”
Op zoek naar samenwerking
Het aantreden van de regering-Biden heeft een enorm positief effect op de handelsrelatie tussen de VS en de EU-lidstaten, zegt Vaes. “Nu wordt niet meer het conflict opgezocht, maar juist de samenwerking. Het Witte Huis en de ministeries willen nieuwe connecties aangaan, met de Europese Unie en zeker ook met Nederland. In de periode onder Trump leek het wel alsof iedereen op eieren liep. De spanning is weg, er wordt met een open blik naar het buitenland gekeken. Dat maakt het makkelijker voor Nederlandse bedrijven om hier actief te worden of te blijven.”
Land van tegenstellingen
De contrasten in de VS zijn groot, zegt Vaes. “In dit land wonen veel aardige mensen, maar het is ook een land van tegenstellingen. Er is weinig sociale cohesie. Dit land heeft de Tesla ontwikkeld, maar er zijn ook grote gebieden zonder internet.”
Ze keert deze zomer terug naar Nederland. “Ik verbaas me af en toe over de kritiek op de Europese Unie. Natuurlijk, het gaat niet allemaal perfect. Maar na vier jaar Amerika durf ik wel te zeggen: de interne markt in Europa is beter georganiseerd dan in de VS. Daar mogen we in Europa best trots op zijn.”
Contact
- Email: was-lnv@minbuza.nl
- Telefoon: +1 202 274 2502
- Twitter: @AgUSACAN