Snelle modernisering Chinese landbouw

De agrarische sector in China ontwikkelt zich in hoog tempo. Gebrek aan goede landbouwgrond, urbanisatie en de toenemende welvaart dwingen de sector tot modernisering. De overheid stimuleert die ontwikkeling. Verduurzaming van de productie staat voorop. Dit biedt kansen voor de Nederlandse agrofoodsector, vooral op het gebied van kennis en technologie.

Wouter Verhey en Henk Stigter
Wouter Verhey en Henk Stigter

China is het enige land in de wereld waar ook een landbouwraad voor markttoegang is gestationeerd. Dat heeft alles te maken met het enorme belang van dit land voor de afzet van onze levensmiddelen. En die afzet gaat onherroepelijk groeien. China is na de VS de grootste afzetmarkt voor onze foodsector. De uitvoer van baby-opvolgmelk bedraagt bijvoorbeeld meer dan €1 miljard per jaar.

Het landbouwteam op de Nederlandse ambassade en de vier consulaten telt negen medewerkers. Wouter Verhey is teamleider. Afgelopen jaren is mede door zijn inspanningen voor een aantal producten de Chinese grens opengegaan.

De Chinese voedselketen bevindt zich in een belangrijke fase van ontwikkeling. Met de stijging van het gemiddelde inkomen groeit de vraag naar kwaliteitsvoeding. De sector wordt echter nog gedomineerd door enkele honderden miljoenen kleinschalige boerenbedrijven. Die kleinschaligheid remt de productiviteitsontwikkeling.

Beeld: ©Ruben Lundgren

Stimuleren coöperaties

Voedselzekerheid en voedselveiligheid zijn belangrijke thema’s in het land. De overheid erkent dit probleem en probeert via het verhandelbaar maken van landrechten, urbanisatiebeleid en het stimuleren van coöperaties randvoorwaarden te scheppen voor een meer moderne, productieve maar ook duurzame landbouwsector. Zo wordt de regelgeving op het gebied van gewasbeschermingsmiddelen, antibiotica en bemesting strenger.

De modernisering van de agrarische productieketen zet zich volgens landbouwraad Verhey de komende jaren versneld door. “De vraag naar landbouwkennis, hoogwaardig uitgangsmateriaal en agrotechnologie neemt daardoor toe.” Hij denkt daarbij vooral aan de sectoren tuinbouw, zuivel en varkenshouderij.

Beeld: ©Ruben Lundgren

Bedekte tuinbouw

Het areaal bedekte tuinbouw groeit sterk, zegt Verhey. “Veel Nederlandse kassenbouwers zijn hier al actief, er worden op dit moment door hen veel grote projecten gebouwd. In kassen kan efficiënt worden omgegaan met chemische middelen, water en meststoffen. De vraag naar bedrijfsmanagementsystemen om deze inputs te reguleren, is groot. De Nederlandse tuinbouwsector kan deze technologie leveren.”

Heikel punt is de bedrijfsvoering nadat de nieuwe kassen zijn opgeleverd, zegt Verhey. “Op het gebied van kennis moeten hier nog forse stappen worden gezet. Nederlandse kennisinstellingen als Wageningen UR en Lentiz zijn hier al actief. De vraag naar scholing neemt komende jaren gegarandeerd toe. En niet alleen in de tuinbouw.”

'Op het gebied van tuinbouwkennis moeten in China nog forse stappen worden gezet'

Beeld: ©Qiujusong

Schaalvergroting

Ook de varkenssector moderniseert. De uitbraak van Afrikaanse varkenspest stimuleert de schaalvergroting in de sector. De nadruk bij deze herstructurering ligt, mede door ingrijpen van de overheid, op voedselveiligheid, diergezondheid en dierenwelzijn. Bedrijven met 3.000 tot 5.000 varkens zijn in opkomst. Die omvang is vergelijkbaar met die in Nederland. Dit biedt kansen voor bedrijven uit de Nederlandse varkensketen.

Een aantal bedrijven pakt de handschoen al op. Een Nederlands consortium wil een demonstratiebedrijf bouwen. Het landbouwteam op de ambassade is hier nauw bij betrokken. “Deze samenwerkende bedrijven kunnen straks op het demobedrijf technologie tonen op het gebied van diervoeding, stalinrichting, diergezondheid en mestverwerking. Ze leiden bovendien Chinese varkenshouders op die ervaring opdoen met Nederlandse technologie. Zo komt het vliegwiel in beweging. In de melkveesector hebben Nederlandse partners onder wie FrieslandCampina en Wageningen UR dit al eerder gedaan.”

Markttoegang heeft topprioriteit

Ondanks de moderniseringsslag in de landbouw zal China nog vele jaren landbouwproducten moeten importeren. Het land is niet zelfvoorzienend voor voedsel. Voor lang niet alle producten is de grens nu open. Om die reden besteedt het landbouwteam veel tijd aan meer markttoegang.

Zo is in 2018 markttoegang gerealiseerd voor de invoer van Nederlands kalfsvlees. Begin 2019 zijn de eerste containers met kalfsvlees in China aangekomen. De onderhandelingen hebben zo’n 15 jaar geduurd. Landbouwraad Henk Stigter is er de laatste jaren nauw bij betrokken geweest.

Chinezen eten vooral varkensvlees. Daarvoor is de markt voor Nederland jaren geleden opengegaan. Voor kalfsvlees gaat het nu nog om een nichemarkt. Stigter: “De toprestaurants vragen er bijvoorbeeld om. Gezien de groeiende middenklasse in de steden is er zicht op een groeiende afzet. Vandaar dat de Nederlandse vleesindustrie zo blij is met markttoegang.”

Voor bloembollen en bijvoorbeeld peren uit Nederland is de Chinese grens eerder geopend. Op dit moment zijn gesprekken gaande over appels en tomaten. Aan een protocol voor import van vruchtbomen en vaste planten uit ons land wordt gewerkt.

Mei 2019

Deze bijdrage maakt deel uit van de Agrospecial 100 jaar Landbouw Attaché Netwerk. Via onderstaande link kunt u meer lezen over het thema The place to be waaronder dit artikel valt.