'In Brussel steeds op zoek naar coalities'
De omslag naar een duurzaam Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) krijgt langzaam vorm, maar de tegenkrachten roeren zich permanent. Dat zegt landbouwattaché Koen van Ginneken. “Toch komt de Brusselse olietanker in beweging.” Van Ginneken is sinds 2017 actief in het landbouwteam bij de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de Europese Unie. Komende zomer treedt hij aan als landbouwraad in Boedapest.
We blikken met Van Ginneken terug op een roerige vier jaar in Brussel. De aanpassing van het GLB stond al die tijd prominent op zijn agenda. Hij overlegde met ambtenaren van de Europese Commissie, lunchte met vertegenwoordigers van belangenorganisaties zoals LTO Nederland, stak zijn voelhorens uit bij leden van het Europese Parlement.
Gesprekpartners zoeken
Voor het landbouwteam bij de PV is het de taak om de standpunten van ons land zoveel mogelijk om te zetten in Brusselse wetgeving. Voor een relatief klein land als Nederland betekent dat gesprekspartners zoeken en coalities sluiten, zegt Van Ginneken. “Bij het GLB is dat een langdurig proces. Moet je tegen kunnen. Gelukkig kan ik dat. Het nieuwe GLB is in een afrondende fase, maar nog niet af. Het spant erom of er voor de zomer een compromis kan worden gesloten. Ik ga hier wellicht iets te vroeg weg. Dat zou toch wel jammer zijn.”
Internationaal en bilateraal
Van Ginneken studeerde rechten en bestuurskunde en kwam vervolgens als jurist terecht op het ministerie van LNV. In 2017 kreeg hij de kans om als landbouwattaché aan de slag te gaan bij het landbouwteam van de PV van Nederland bij de EU. Vanaf eind 2018 is hij – naast vier dagen bij de PV – ook een dag per week werkzaam voor het landbouwteam op de Nederlandse ambassade in Brussel dat zich inzet voor de belangen van de Nederlandse agrofoodsector in België en Luxemburg. “De combinatie van internationaal en bilateraal werk, beleidsmatige en praktische activiteiten, spreekt mij enorm aan. Dat is precies de reden dat ik heb gesolliciteerd op de post in Boedapest.”
'Zeer waarschijnlijk wordt een vast percentage van het GLB-budget besteed aan eco-regelingen'
Internationale stad
Wonen in Brussel is een cadeau, zegt hij. “Dit is een internationale stad waar mensen uit de hele wereld zich vestigen, vaak tijdelijk. Iedereen is op zoek naar een eigen netwerk en staat daarom open voor nieuwe contacten. Geen makkelijker stad om vrienden te maken dan Brussel. Met pijn in mijn hart ga ik deze stad komende zomer verlaten.”
Altijd in beweging
De Europese Unie is doorlopend in beweging. Of het nu gaat om immigratie, gedoe met Rusland of handelspolitiek. “Hier gebeurt het allemaal, prachtig om daar een paar jaar bovenop te mogen zitten. De PV kun je omschrijven als de oren, ogen en soms de mond van Nederland. Om de Nederlandse belangen goed naar voren te brengen moet je met iedereen praten. Ik vind dat machtig interessant.”
Biodiversiteit en klimaat
Terug naar zijn belangrijkste onderwerp, de koerswijziging van het GLB. De bedoeling is dat het landbouwbudget meer wordt ingezet ter ondersteuning van een agrarische bedrijfsvoering die rekening houdt met biodiversiteit, klimaat en bijvoorbeeld bodemkwaliteit. “Er zijn lidstaten die op de rem trappen, die het GLB enkel zien als een sociaal instrument om boeren te behouden. Geld voor zogeheten eco-regelingen zien zij eigenlijk niet zitten. Nederland koerst wel aan op verduurzaming, wij lopen voorop.”
Lees verder onder foto
Brexit
De tegenstellingen tussen lidstaten leiden tot vertraging in de besluitvorming. En dan stapt het VK ook nog eens uit de Unie. “Het VK was een van onze metgezellen als het gaat om verdere verduurzaming van het GLB. De verhoudingen schuiven, we moeten nieuwe coalities aangaan. In Brussel gaat het er altijd om meerderheden te zoeken voor je standpunt. Dat is en blijft een mooie uitdaging.”
Winstwaarschuwing
Successen moet je kunnen vieren, want die zijn er ook. Van Ginneken: “Het is zeer waarschijnlijk dat een vast percentage van het GLB-budget besteed gaat worden aan eco-regelingen. Dat percentage zal bij de finale besluitvorming tussen Europese Commissie, Raad van landbouwministers en Europarlement ergens tussen 20% en 30% uitkomen. Of het boven de 20% uitkomt zoals Nederland graag wil, is nog maar de vraag, maar het is absoluut een stap vooruit. Ik geef wel een winstwaarschuwing, de komende maanden kan nog veel gebeuren. In de Europese Unie is niks zeker tot de handtekeningen zijn gezet.”
Meer biologische landbouw
De hectiek in Brussel verdwijnt niet met de vaststelling van het nieuwe GLB. De Europese Commissie is haar Green Deal aan het uitwerken, de Farm-to-Fork strategie wordt geconcretiseerd. “De ambitie is om 25% van het landbouwareaal in de EU biologisch te bewerken. Nederland zit op 3,7%. Ons land moet dus flink bij plussen. Ook wil Brussel de ontbossing in de soja- en palmolie-producerende landen tegengaan. Nederland is daar voor. Het vraagt natuurlijk wel om actie van de agrofoodsector.”
Onderling begrip
Anne-Margreet Sas, nu werkzaam bij het kabinet van de Eurocommissaris voor Landbouw – volgt Van Ginneken op. “Ze woont bij mij om de hoek, ik heb haar al gesproken. Mijn advies aan haar is: gebruik je lunchpauzes om zoveel mogelijk mensen te ontmoeten. Verdiep je in hun achtergronden, wat willen ze voor elkaar krijgen in Brussel? Onderling begrip is de eerste stap naar nieuwe coalities waar Nederland van kan profiteren.”
Naar Boedapest
Komende zomer start Van Ginneken als landbouwraad op de Nederlandse ambassade in Boedapest. Zijn werkgebied omvat de landen Hongarije, Oostenrijk, Servië en Montenegro. “Voor mij een nieuw avontuur. De Europese lidstaten Hongarije en Oostenrijk ken ik redelijk vanuit mijn werk hier. Over Servië en Montenegro weet ik vrij weinig. Echt een black box. Des te leuker om me in te verdiepen.”
Contact
E-mail: bre-ez@minbuza.nl
Twitter: @NLatEU