Smart digital farming: zijn we er al?

Digitale ontwikkelingen en de mechanisatie van de landbouw leiden tot machines die steeds slimmer en zelfstandiger worden. De vierde industriële revolutie integreert de virtuele en fysieke wereld. Concreet betekent dit dat grote aantallen sensoren informatie doorgeven aan deels of volledig geautomatiseerde machines. Deze IT-revolutie sluit aan bij het precisielandbouwconcept, dat tracht dieren en planten zo juist mogelijk te behandelen op de kleinst mogelijke schaal.

Marktpotentieel

In de IT-revolutie in de landbouwsector ligt een enorm marktpotentieel. Probleem is echter dat veel bedrijven werken aan IT-toepassingen naast elkaar, zonder informatie uit te wisselen. Daarnaast beschikken boeren vandaag over een sterke individuele en historische kennis over hun velden en dieren. Zolang de boer zelf geen behoefte of intentie heeft om de technologie te gebruiken is er van een échte digitale revolutie dan ook nog geen sprake.

Grote stappen naar marktklare slimme toepassingen worden gemaakt door het Smart Digital Farming (SDF) bedrijfsnetwerk in Vlaanderen. Dit initiatief wordt gesteund door de Vlaamse minister van Werk, Economie, Innovatie en Sport Philippe Muyters en wordt gecoördineerd door Agoria en de KU Leuven. Het doel is om de komende paar jaren het economisch potentieel van de datarevolutie in Vlaanderen in de landbouw- en voedingssector zo veel mogelijk te ontsluiten. Naast SDF zijn ook Smart AKIS (akker- en tuinbouw) en 4D4F (melkvee) bezig zo snel mogelijk marktklare concepten te lanceren. In het 4D4F-project is Nederland actief betrokken via Van Hall Larenstein University of Applied Sciences en de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO). Hoge verwachtingen zijn er ook van het Europees Horizon 2020-project: Internet of Food and Farm 2020 (IOF2020). Met een budget van €30 miljoen is IOF2020 een van de pilootprojecten van de Europese Unie. Wageningen University & Research is naast een van de coördinators van het IOF2020 project ook betrokken bij het Smart Akis project.

Explosie aan digitale gegevens

Er is een nooit geziene explosie aan digitale gegevens, de verwachting is dat steeds meer data gebruikt zullen worden en dat de waarde van die data zal stijgen. De toekomst brengt een hele waaier aan nieuwe toepassingen voor de Vlaamse land- en tuinbouw. De impact van de vierde industriële revolutie hierop is nog niet volledig duidelijk maar zeker is dat de bereidheid om data te delen een belangrijke voorwaarde voor succes is.

De landbouwer van vandaag besteedt het grootste deel van zijn tijd aan operationele bezigheden, terwijl de boer van de vierde industriële revolutie wellicht een meer strategische manager wordt. Om de digitale revolutie van de grond te krijgen zullen er meer marktrijpe concepten moeten worden ontwikkeld en zal de boer moeten worden overtuigd van de meerwaarde van het gebruik van technologieën. Kortom, de impact van de IT-revolutie is voorlopig nog vooral een toekomstvisie.