Argentinië wil tuinbouwsector verbeteren
Argentinië is een van ‘s werelds grootste producenten van vlees. Gezien de rijkdom aan grondstoffen voor veevoer, zoals soja, is dat niet verwonderlijk. Ook is de vleesconsumptie van de Argentijnen groot. Toch is er ook aandacht voor de tuinbouwsector. Die moet zich verder ontwikkelen, zo vindt de Argentijnse overheid.
‘Argentinië moet de supermarkt van de wereld worden.’ Met dat voornemen startte de regering van de Argentijnse president Macri bijna vier jaar geleden na de gewonnen verkiezingen. Dat gold ook voor de tuinbouwsector, en dan met name de groenteteelt. Het productiepotentieel van deze sector is groot, maar de mogelijkheden worden onvoldoende benut, zo luidt de algemene mening. Het land exporteert slechts 7% van zijn groenten, en ook de kwaliteit van veel tuinbouwproducten kan beter.
Professionaliseren
“De Argentijnse regering wil de tuinbouw professionaliseren”, zo geeft de landbouwraad in Argentinië Léontine Crisson aan. “Wat bijvoorbeeld ontbreekt, is een goede controle op de kwaliteit van landbouwproducten. Daarnaast gaat waarde verloren in het transport naar de eindgebruiker. De lange afstanden en beperkte geconditioneerde bewaring zijn belangrijke oorzaken voor de verliezen. Veel groenten gaan in houten kisten wat de kwaliteit niet bevordert. ” Er zijn voorzichtige stappen ondernomen om de productkwaliteit beter te monitoren. Onder meer door het invoeren van een certificaat dat met het transport van de producten vanaf de teler naar het verkooppunt meegaat.
De verkoop van tuinbouwproducten aan consumenten verloopt in Argentinië maar voor 20% via supermarkten, de overige 80% gaat via kleine winkels en markten. In het algemeen zijn de bewaaromstandigheden in de supermarkten goed wat de kwaliteit ten goede komt. In de kleine winkels en op markten zijn deze veel minder, onder meer door het vaak ontbreken van koeling. Toch gaan de Argentijnen niet in grote getale naar de supermarkt, zo geeft Crisson aan. “Er zijn heel veel kleine groentewinkels. Voor veel mensen zijn ze makkelijk bereikbaar, en zeker in de stad zijn er veel. Bovendien is het aanbod van de supermarkten en de kleine winkels niet heel verschillend. Ook de prijs van de producten wijkt niet veel van elkaar af.”
Aandeel supermarkten blijft stabiel
Landbouwraad Crisson verwacht niet dat het aankoopgedrag van de Argentijnen de komende jaren veel zal veranderen. Het aandeel van de supermarkten blijft stabiel. Bovendien betekent het geringe prijsverschil tussen supermarkten en kleine winkels dat professionele telers die aan supermarkten leveren wel veel moeten doen, maar dat niet terugzien in de beloning voor hun producten. Dat betekent dat er weinig stimulans is voor de teler om het beter te doen.
'Er is weinig stimulans voor een Argentijnse teler om het anders te doen'
De Argentijnse overheid wil wel het vakmanschap van de telers verbeteren. Dat gebeurt onder meer door de invoering van ‘good practices’ waaraan de teler moet voldoen. Dan gaat het over het omgaan met gewasbeschermingsmiddelen en het toepassen van bedrijfshygiëne, bijvoorbeeld aandacht voor de kwaliteit van het gietwater dat in de teelt wordt gebruikt. Daarnaast wil de overheid ook duidelijke regels stellen die voor iedereen moeten gelden.
Omvang groenteproductie in Argentinië
De jaarlijkse productie van groenten is 8 - 10 miljoen ton in een gebied van ongeveer 700.000 hectare (inclusief peulvruchten en aardappelen). De productie van tuinbouwproducten exclusief peulvruchten en aardappelen is zo’n 235.000 hectare, voornamelijk in de volle rond, een zeer klein deel daarvan is onder bedekte teelt. 65% van de tuinbouwproductie bestaat uit negen producten: aardappel, tomaat, ui, zoete aardappel, pompoen, wortel, sla, bonen, knoflook, en 20% uit acht andere: snijbiet, cassave, courgette, watermeloen, meloen, maïs, aubergine en peper. De groenten die worden geconsumeerd in Argentinië zijn voornamelijk traditionele groenten, zoals tomaat, ui, wortel, pompoen en sla. De favoriete vruchten zijn sinaasappel, banaan, appel en mandarijn.
Teeltbegeleiding
In de praktijk ziet Crisson wel veranderingen en aandacht voor kwaliteitsverbetering. Zo is zaadleverancier Bejo actief met teeltbegeleiding bij de verkoop van zaden. “Dat is een aanpak die aanslaat bij de telers. Ze zien dat dat de kwaliteit van hun gewas verbetert.” Het tonen van methoden om de productkwaliteit te verbeteren, is een weg die Crisson wil bewandelen. Vorig jaar is Wageningen UR gestart met het maken van plannen om de tuinbouwketen in Argentinië te versterken. Het idee is nu om daarvoor vijf pilot-projecten op te zetten (zie kader).
Een van de mogelijke projecten is de bouw van een demokas in de omgeving van Buenos Aires, in de provincie Buenos Aires. Daarin kunnen andere teeltmethoden worden getoond die de Argentijnse telers kunnen inspireren. Nederlandse kastechnologie kan als voorbeeld dienen. Onlangs is een handelsmissie in het land geweest en zijn Nederlandse bedrijven geïnformeerd. Daarnaast hoopt Crisson dat ook de Argentijnse overheid en bedrijfsleven willen bijdragen aan alle plannen in een publiek/private samenwerking. “Op dit moment is de investeringsbereidheid van Argentijnse bedrijven echter laag. Dat komt door de verkiezingen die dit najaar plaatsvinden. Mijn inzet is wel dat we het project van de demokas de komende maanden kunnen realiseren.”
Crisson ziet meer mogelijkheden voor Nederlandse bedrijven in Argentinië. “Er is behoefte aan technieken die de kwaliteit van tuinbouwproducten verbeteren. Een Nederlandse bedrijf heeft verpakkingstechnologie getest in de fruitsector, met veelbelovende resultaten. Dit is ook toe te passen in de groenteketen. Ook op het gebied van samenwerking tussen bedrijven, bijvoorbeeld in coöperatievorm, kan nog veel gebeuren. Nederlandse kennis kan daarbij helpen.”
Wageningen UR wil pilot-projecten opzetten
Tijdens het staatsbezoek van president Mauricio Macri van Argentinië aan Nederland in 2017 zijn de banden met Argentinië verstevigd. Dat resulteerde in de ondertekening van twee 'Memorandum of Understanding (MoU's)'. Het was onder meer het startpunt voor verdere samenwerking op het gebied van tuinbouw en agrologistiek tussen Wageningen UR (WUR) en het Argentijnse staatssecretariaat voor agroindustrie. Naast een gedegen advies over mogelijke aanpassingen, is het doel van de samenwerking om een aantal pilot-projecten op te zetten, onder meer gericht op demonstratie van mogelijkheden in bedekte teelten. Een demokas kan teeltverbeteringen tonen, zoals efficiënt watergebruik, betere teelttechnieken en beperkt gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Voor de opzet van de kas komt mogelijk geld van de provincie waar de kas wordt gebouwd. Ook op agrologistiek gebied wil WUR projecten organiseren met betrokken producenten en spelers uit de keten. Dan gaat het onder meer om samenwerking in de keten en het gebruik van geconditioneerd vervoer van tuinbouwproducten.
Mei 2019
Deze bijdrage maakt deel uit van de Agrospecial 100 jaar Landbouw Attaché Netwerk. Via onderstaande link kunt u meer lezen over het thema Vlees of vega waaronder dit artikel valt.