Doorbraak teelt op zilte grond
Het Zilt Proefbedrijf op Texel ontvangt dagelijks verzoeken om ondersteuning bij landbouwproductie op zilte gronden. Om meer verzoeken te honoreren wordt een speciaal kenniscentrum opgezet. Hiervoor stelt het ministerie van Economische Zaken € 400.000 beschikbaar. Dit biedt kansen voor de mondiale vermarkting van Nederlandse kennis en innovaties.
Onderzoek op het Zilt Proefbedrijf heeft afgelopen jaren veel kennis opgeleverd, vooral over de zouttolerantie van specifieke rassen. Langjarig onderzoek met verschillende rassen, bemesting- en irrigatiemethoden wijst uit dat landbouwproductie op zilte gronden wel degelijk mogelijk is. Zouttolerante aardappel-, wortel-, uien- en bijvoorbeeld koolrassen blijken op deze gronden een prima opbrengst te kunnen geven, mits ook de irrigatiemethode en bemesting worden aangepast.
Geld vrijgemaakt voor kenniscentrum
De wetenschappelijke onderbouwing van de onderzoeksresultaten is onlangs aan de Tweede Kamer aangeboden. Tegelijkertijd maakte staatssecretaris Martijn van Dam geld vrij voor een kenniscentrum en voor extra onderzoek in Egypte en Colombia. In deze landen kan Nederlandse kennis, opgedaan op het proefbedrijf op Texel, naar verwachting prima worden benut voor landbouwproductie op zilte gronden die nu braak liggen.
Onderzoek in de praktijk
Marc van Rijsselberghe is voormalig agrarisch ondernemer en initiatiefnemer van het Zilt Proefbedrijf. Afgelopen decennium heeft hij samen met wetenschappers van universiteiten in Wageningen, Leiden en Amsterdam onderzoek gedaan naar landbouwproductie op zilte gronden.
Op het proefbedrijf zijn in 2016 meer dan driehonderd testen uitgevoerd met dertig gewassen. Dit levert veel kennis op over de zouttolerantie van verschillende gewassen. Met financiële ondersteuning van het ministerie van EZ kan de opgedane kennis sneller ter beschikking komen aan landen die kampen met verzilting, zegt Van Rijsselberghe.
Demonstratieboerderijen
Bij het overdragen van kennis kiest het proefbedrijf voor een tweeslag. Van Rijsselberghe: “Voorwaarde voor ons is dat vertegenwoordigers uit het land dat ondersteuning van ons vraagt, een volledig teeltseizoen op ons proefbedrijf actief is. Zij draaien actief mee in ons onderzoek, waarbij met name wordt gekeken naar de meest geschikte rassen in het betreffende land.”
Met de opgedane theoretische en praktische kennis worden vervolgens demonstratie- en voorlichtingsboerderijen opgezet in dat land. “Op die manier kan landbouwproductie in zilte regio’s snel worden vergroot.”
Verzilting is mondiaal vraagstuk
Wereldwijd is op meer dan een miljard hectare landbouwgrond sprake van ernstige verzilting. Van Rijsselberghe veronderstelt dat op 300 miljoen hectare wel degelijk agrarische productie mogelijk is. “Verbouw van zouttolerante rassen in combinatie met efficiënte (druppel)irrigatie op deze gronden kan zo bijdragen aan de oplossing van het voedselvraagstuk.”
Belangstelling uit hele wereld
Nederland loopt wereldwijd ver voorop als het gaat om onderzoek naar landbouwproductie op zilte gronden. Uit 57 landen liggen er op dit momenten verzoeken ter ondersteuning. Afgelopen jaar hebben meer dan veertig filmploegen uit de hele wereld documentaires op het proefbedrijf gemaakt.
Van Rijsselberghe benadrukt dat het proefbedrijf nu al in een aantal landen actief is, bijvoorbeeld in Pakistan en Bangladesh. In Pakistan is het gelukt om met de teelt van zouttolerante aardappelrassen de gemiddelde productie op deze gronden te verhogen van 12 naar 35 ton per hectare.
Aanvraag uit Egypte
Op het ogenblik ligt er een aanvraag van een agrarisch kennisinstituut uit Egypte. In woestijngebieden is 1 miljoen hectare geschikt gemaakt voor landbouw. Ook zijn honderden waterputten geslagen. Het water uit de ondergrond blijkt echter brak te zijn. Van Rijsselberghe: “Het leek erop dat alle investeringen voor niks zijn gedaan. Wij zijn ervan overtuigd dat op deze gronden, met het brakke water uit de ondergrond, wel degelijk landbouw mogelijk is. Met de juiste rassen en goede irrigatie- en bemestingstechnieken kan op die gronden wel degelijk voedsel worden geproduceerd.”
Markt voor Nederlands bedrijfsleven
Zo kan het Zilt Proefbedrijf niet alleen bijdragen aan de oplossing van het voedselvraagstuk, maar ook de internationale koppositie van het Nederlandse agrobedrijfsleven versterken. Volgens Van Rijsselberghe is er een markt voor 3 tot 5 miljard euro, vooral op het gebied van kennis en advies, uitgangsmaterialen en irrigatiesystemen.
Zilt Proefbedrijf Texel
Het proefbedrijf doet al zo’n tien jaar onderzoek naar de zouttolerantie van bestaande, gangbare landbouwgewassen. Denk daarbij aan aardappel, wortel, kool, aardbeien en sla. Op de proefvelden wordt de zouttolerantie van rassen nauwkeurig onderzocht. Via druppelirrigatie worden de gewassen geïrrigeerd met zeven verschillende zoutconcentraties, oplopend van zoet water tot zeewater.
De essentie van het onderzoek op het Zilt Proefbedrijf is dat niet wordt gezocht naar methoden om de verzilting te bestrijden, maar om deze juist te benutten.